Là một hợp tác xã (HTX) nặng lòng với nông nghiệp và tâm huyết với cây trồng mới, HTX Kiên Anh có trụ sở tại tổ Khuổi Thuổm, phường Huyền Tụng, thành phố Bắc Kạn đã đưa cây ngô sinh khối vào trồng tại địa phương. Đây là một loại cây cho năng suất, chất lượng cao, phục vụ chăn nuôi. Từ những vụ ngô đầu tiên đã cho thấy hiệu quả kinh tế đáng mừng, góp phần giúp bà con có thêm cây trồng mới, cho thu nhập ổn định, bền vững.

Bà con nông dân xã Sỹ Bình, huyện Bạch Thông thu hoạch cây ngô sinh khối đợt 1 năm 2021

Ưu điểm của cây ngô sinh khối là thích nghi, phù hợp với nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, để trồng ngô đạt hiệu kinh tế quả cao thì bà con phải trồng ở đất tơi xốp, dễ thoát nước. Thời gian sinh trưởng dao động từ 85 - 95 ngày cho thu hoạch đại trà, trong khi đó, cây ngô truyền thống thời gian sinh trưởng lâu hơn khoảng 45 ngày. Năm 2021, Hợp tác xã Kiên Anh đưa giống ngô NK7328 vào trồng, giống ngô này áp dụng trồng trên đất soi bãi, đất ruộng, các triền đồi thấp, tránh nơi gió lớn. Chi phí phân bón, áp dụng cho 1.000 m², đối với phân lân đỏ là 50 kg/1.000 m², đạm sử dụng 20 kg/1.000 m². Nếu chăm sóc tốt, sản lượng cây ngô sinh khối đạt 55 - 65 tấn/ha, một năm có thể trồng 3 - 4 vụ, cho thu nhập khoảng 126 triệu/ha/năm, trong khi trồng ngô lấy hạt tối đa chỉ trồng được 2 - 3 vụ/năm. Đặc biệt, sau khi thu hoạch xong có thể tái đầu tư vụ mới, không phải mất công và chi phí làm cỏ, giảm chi phí hơn vào các vụ sau.

Đến nay, HTX Kiên Anh đang duy trì trồng 300 ha ngô/năm để đáp ứng nhu cầu đơn hàng 60 tấn/ngày, 1.800 tấn/tháng mà HTX đã ký bao tiêu sản lượng đầu ra cung cấp thức ăn chăn nuôi vỗ béo bò Úc cho các công ty, doanh nghiệp trong nước và tiến tới xuất khẩu thức ăn ủ chua cho đối tác của Nhật Bản.

Trong vụ ngô đầu tiên của năm 2021, HTX Kiên Anh triển khai liên kết với hộ dân trồng trên địa bàn 3 huyện, thành phố, với gần 50 hộ tham gia thực hiện mô hình tại 10 xã, gồm: Yên Cư, Thanh Thịnh, Nông Hạ, huyện Chợ Mới; Cẩm Giàng, Nguyên Phúc, Sỹ Bình, Cao Sơn, Quân Hà, Lục Bình, huyện Bạch Thông và phường Xuất Hoá, thành phố Bắc Kạn. Tổng sản lượng ngô sinh khối đợt 1 năm 2021 đạt 247 tấn, với tổng doanh thu đạt gần 250 triệu đồng, đóng góp vào ngân sách địa phương trên 20 triệu đồng.

Nói về hiệu quả kinh tế khi lần đầu tiên tham gia thực hiện mô hình trồng cây ngô sinh khối, chị Hà Thị Diễm, xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông cho biết, năm nay là năm đầu tiên chị trồng cây ngô sinh khối, khi được thu hoạch sản lượng đạt cao hơn so với cây ngô trồng lấy hạt hằng năm, trồng và chăm sóc cũng không mất nhiều công sức. Được HTX Kiên Anh tạo điều kiện cung cấp giống, phân bón, kỹ thuật chăm sóc và đến kỳ thu hoạch thì bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho nên bà con rất phấn khởi.

Theo đánh giá ban đầu từ vụ ngô sinh khối đợt 1 năm 2021, HTX Kiên Anh thực hiện mới đáp ứng được 15% đơn hàng trong 5 năm, các vụ tiếp theo, HTX cần nhân rộng mô hình thì mới đáp ứng được 100% nguồn hàng trong thời gian tới. Hiện nay, HTX đang đầu tư xây dựng xưởng băm và chế biến ngô sinh khối tại tổ 1, phường Xuất Hóa, thành phố Bắc Kạn với diện tích rộng 1.500 m², trong đó diện tích nhà xưởng là 220 m², với số vốn đầu tư 450 triệu đồng, dự kiến sẽ đưa nhà xưởng vào hoạt động trong tháng 7/2021. Khi nhà xưởng đi vào hoạt động, HTX sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm ngô sinh khối của bà con tại xưởng và chế biến, ủ chua thức ăn chăn nuôi tại chỗ, sau đó mới xuất bán cho các công ty, doanh nghiệp chăn nuôi gia súc với quy mô lớn của một số tỉnh, thành phố trong nước và phục vụ chăn nuôi trong tỉnh.

Ngoài ra, HTX Kiên Anh còn phối hợp với các địa phương đặt xưởng băm, phay, ủ chua ngô tại chỗ ở các huyện nhằm thu toàn bộ sản lượng của bà con khi tham gia sản xuất. Theo kế hoạch, từ những vụ tiếp theo, HTX sẽ thu mua ngô sinh khối cho bà con với giá là 700 đồng/kg tại địa điểm tập kết và thu tại xưởng băm của HTX là 800 - 850 đồng/kg khi hoàn thành xây dựng xưởng băm và thu mua tại xưởng.

Ông Nguyễn Văn Chung - Giám đốc HTX Kiên Anh thăm mô hình trồng ngô sinh khối tại xã Thanh Thịnh, huyện Chợ Mới

Giám đốc HTX Kiên Anh Nguyễn Văn Chung cho biết thêm, cây ngô sinh khối được HTX Kiên Anh xác định và đưa về cho bà con trồng trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có những lợi thế như bà con làm quen với quy trình sản xuất cây ngô chăn nuôi. Trong quá trình sản xuất, cây ngô sinh khối sẽ giúp tăng vụ sản xuất, nhanh cho thu hoạch, trong một năm bà con có thể sản xuất 3 vụ thu hoạch liên tục. Thu xong bà con giảm được chi phí ngày công, vì khi thu là thu toàn bộ cả thân, lá, bắp, như vậy bà con có thể làm đất và xuống giống tái vụ ngay. Lợi thế nữa là cây ngô sinh khối sử dụng các hoạt chất dinh dưỡng trong đất ít, do thời gian thu hoạch ngắn. Từ trồng ngô sinh khối, HTX Kiên Anh xác định đẩy những bước tiếp theo để làm thức ăn ủ chua chăn nuôi cho bà con tại địa bàn tỉnh Bắc Kạn, thay thế cho cỏ voi và một số loại cỏ có năng suất, hàm lượng dinh dưỡng thấp và thực hiện chuỗi chăn nuôi theo gia hộ, nhóm hộ đạt hiệu quả kinh tế gia đình cao nhất.

Bắc Kạn với đặc thù là tỉnh miền núi, có nhiều lợi thế để phát triển nông, lâm nghiệp trở thành hàng hóa. Với một cây trồng mới và có nhiều ưu điểm như cây ngô sinh khối mà HTX Kiên Anh đang thực hiện trồng trên địa bàn tỉnh, tin tưởng rằng, bà con sẽ cùng đồng hành và lựa chọn đúng cây trồng phù hợp để phát triển kinh tế tại địa phương, có hiệu quả ổn định, lâu dài và bền vững./.