Cảnh quan thiên nhiên đẹp nhưng lượng khách du lịch đến Ba Bể còn ảm đạm

Với nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên phong phú, trong đó nổi bật là Vườn Quốc gia Ba Bể, hồ Ba Bể là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam, đã được Hội nghị Hồ nước ngọt thế giới (tổ chức tại Mỹ năm 1995) công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của thế giới cần được bảo vệ. Năm 2011, được công nhận là khu Ramsar (vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế) và là danh lam thắng cảnh được xếp hạng “Di tích quốc gia đặc biệt” vào năm 2012. Toàn bộ khu vực này có tính đa dạng sinh học và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, hấp dẫn với những hệ thống sông, hồ, hang động phong phú. Các phong tục tập quán của đồng bào dân tộc khá đa dạng cùng những làn điệu then, đàn tính, hát sli, lượn… mang đậm bản sắc văn hóa vùng cao, là tiềm năng rất lớn phát triển du lịch sinh thái.

Có được cảnh quan thiên nhiên ban tặng, thế nhưng du lịch Ba Bể đang thiếu và yếu trong đầu tư hạ tầng, giao thông và các điểm tham quan chưa thực sự thu hút khách du lịch. Ngoài ra, các hoạt động du lịch sinh thái ở đây còn mang tính nhỏ lẻ, đơn điệu, chất lượng dịch vụ chưa đáp ứng được yêu cầu của du khách; sản phẩm du lịch chưa phong phú, chưa xây dựng được sản phẩm đặc trưng.

Qua số liệu thống kê hằng năm, hiệu suất sử dụng phòng buồng của Ba Bể chiếm từ 30 - 35%. Kết quả này đúng với thực tế bởi lượng khách ít và thời gian lưu trú của khách là rất ngắn, hầu hết khách du lịch chỉ đến tham quan và lại quay trở về trung tâm thành phố Bắc Kạn để nghỉ ngơi, ăn uống hay di chuyển lên các điểm tham quan ở tỉnh khác.

Nguồn thu từ dịch vụ ăn uống giữ mức trung bình, do lượng khách hằng năm tăng lên, nên số thu từ dịch vụ ăn uống cũng tăng đều. Tuy nhiên, xét về cơ cấu nguồn thu từ các hoạt động du lịch thì đây là nguồn thu không có nhiều biến động, điều đó cho thấy dịch vụ ăn uống ở Khu du lịch Ba Bể chưa thực sự có nhiều đổi mới.

Ngoài ra, mua sắm quà lưu niệm là một thói quen, đồng thời là nét văn hóa trong du lịch. Các sản phẩm lưu niệm thường là các sản phẩm độc đáo của địa phương, các món ăn truyền thống hay những sản phẩm thủ công mỹ nghệ mang đặc trưng của vùng miền. Dù không phải là dịch vụ thiết yếu song lại có ý nghĩa lớn trong việc tạo nên những dịch vụ bổ sung, làm tăng sức hấp dẫn cho khu du lịch.

Các sản phẩm nông sản OCOP của tỉnh bày bán tại Chương trình “Không gian Ba Bể - Miền quê”

Xác định việc đổi mới trong phát triển du lịch là nhiệm vụ quan trọng, thời gian qua, tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, ẩm thực, du lịch, giới thiệu sản phẩm nông sản OCOP nhằm quảng bá tiềm năng du lịch và các sản phẩm nông sản OCOP tỉnh Bắc Kạn đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước, tiêu biểu như Chương trình “Không gian Ba Bể - Miền quê”, Chợ đêm Pác Ngòi…

Bên cạnh đó, tỉnh đã xây dựng, ban hành nhiều chương trình, đề án, gần đây nhất là Quyết định 1430/QĐ-UBND ngày 21/8/2019 của UBND tỉnh về việc ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Cơ cấu lại ngành du lịch đáp ứng yêu cầu phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn” trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2019-2025. Kế hoạch đã xác định 05 nhóm giải pháp, gồm: Về đầu tư, hỗ trợ phát triển du lịch; về cơ chế, chính sách và nguồn lực phát triển du lịch; về phát triển nguồn nhân lực, phát triển sản phẩm du lịch, xúc tiến quảng bá du lịch; về đổi mới, tăng cường năng lực cạnh tranh của hệ thống doanh nghiệp du lịch; về xây dựng môi trường du lịch.

Tỉnh xác định mục tiêu đưa du lịch thành ngành kinh tế quan trọng, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho Nhân dân. Trong đó, mục tiêu cụ thể đến năm 2025, thu hút 32.000 lượt khách quốc tế và 1.000.000 lượt khách nội địa; tổng thu từ khách du lịch đạt 1.960 tỷ đồng; có 3.800 buồng lưu trú; tạo việc làm cho 13.800 lao động (trong đó 4.600 lao động trực tiếp).

Để đạt được mục tiêu đề ra, theo ông Hà Văn Trường - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng với những giải pháp mang tính tổng thể thì cần tháo gỡ điểm nghẽn hiện nay đó là đường giao thông từ Hà Nội về hồ Ba Bể, đồng thời, có giải pháp khuyến khích nhà đầu tư tiềm năng đầu tư vào du lịch Bắc Kạn nói chung và Khu du lịch Ba Bể nói riêng để tạo chuỗi sản phẩm du lịch đồng bộ, chất lượng cao, khai thác du lịch cần gắn với các Công ty Lữ hành.

Để có được lượng du khách đến với hồ Ba Bể ngày một đông thì các đơn vị lữ hành đóng vai trò hết sức quan trọng, họ chính là sợi dây kết nối đưa du khách đến với du lịch Ba Bể. Chị Hoàng Thu Trang - Giám đốc Công ty Ba Bể Travel cho biết: Vẻ đẹp hoang sơ của hồ Ba Bể, sự thân thiện của người dân cùng không khí trong lành, an ninh trật tự tốt là điểm thu hút du khách đến với Ba Bể. Để đáp ứng tốt nhu cầu nghỉ dưỡng, du lịch của khách du lịch trong và ngoài nước thì việc nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng thực sự là cần thiết, đồng thời cũng là mong muốn của các công ty, đơn vị lữ hành, đó là cần quan tâm hơn đến công tác vệ sinh môi trường, nâng cấp hệ thống đường ven hồ Ba Bể, thành lập trạm cung cấp thông tin cho du khách và đặc biệt là xây dựng lực lượng cùng các điểm cứu hộ, cứu nạn trên hồ Ba Bể.

Tổ chức Chương trình quảng bá kích cầu du lịch, kết nối các đơn vị lữ hành là việc làm cần thiết 
(Ảnh: Hội thảo nằm trong khuôn khổ Chương trình quảng bá kích cầu du lịch tổ chức tại Vườn Quốc gia Ba Bể tháng 6/2020)

Cùng với đó, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1210/QĐ-UBND ngày 01/7/2020 cho phép thành lập Hiệp hội du lịch tỉnh Bắc Kạn. Hiệp hội du lịch Bắc Kạn kỳ vọng sẽ là nơi tập hợp, đoàn kết các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn; liên kết hợp tác, hỗ trợ nhau trong kinh doanh dịch vụ, nâng cao giá trị chất lượng sản phẩm du lịch, tăng khả năng cạnh tranh trong và ngoài nước của hội viên; đại diện và bảo vệ lợi ích hợp pháp của hội viên, cùng nhau phấn đấu cho sự nghiệp phát triển du lịch, phục vụ thắng lợi công cuộc đổi mới quê hương.

Trong thời gian tới, du lịch Ba Bể cần có sự bứt phá hơn nữa, đặc biệt là công tác tuyên truyền, quảng bá du lịch trên các phương tiện thông tin đại chúng; tuyên truyền, hướng dẫn người dân, cộng đồng dân cư tại các điểm du lịch cộng đồng. Khi khách du lịch đã đến với điểm du lịch cần có những tờ rơi quảng cáo để có thông tin và thông qua du khách quảng bá hình ảnh khu du lịch. Kết hợp tổ chức các sự kiện như lễ hội, ngày hội ẩm thực, các giải thể thao… để thu hút du lịch; đưa các thông tin của Khu du lịch Ba Bể lên Website Du lịch Bắc Kạn, Trang Thông tin điện tử của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch…

Việc bố trí nguồn lực cho hoạt động xúc tiến du lịch cần bảo đảm linh hoạt, liên kết chặt chẽ với các ngành, địa phương và doanh nghiệp. Có chính sách thu hút đầu tư phát triển sản phẩm du lịch tại các địa bàn trọng điểm và khu vực có tiềm năng phát triển; hướng dẫn người dân đầu tư, kinh doanh các dịch vụ du lịch theo tiêu chuẩn./.