Người dân xã Tân Sơn, huyện Chợ Mới khai thác gỗ rừng trồng

Tỉnh Bắc Kạn có tổng diện tích tự nhiên 485.996 ha, trong đó diện tích đất lâm nghiệp 417.538 ha, chiếm 86% diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Những năm gần đây, phát triển kinh tế rừng luôn nhận được sự quan tâm của Trung ương, sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, sự tham gia tích cực của người dân. Trồng rừng sản xuất đã thành phong trào phát triển rộng khắp trên địa bàn. Nhiều hộ gia đình đã chủ động chuyển từ sản xuất nương rẫy trên đất lâm nghiệp sang trồng rừng. Các cơ quan chuyên môn của tỉnh tích cực tham mưu, chỉ đạo, triển khai các mô hình canh tác bền vững, hiệu quả; đưa các loài cây lâm nghiệp có giá trị kinh tế, chu kỳ sản xuất ngắn và phù hợp với điều kiện sinh thái vào sản xuất.

Đến nay, toàn tỉnh có hơn 100.000 ha rừng nguyên liệu, trong đó khoảng 50% đã đến tuổi khai thác và hơn 16.000 ha rừng gỗ lớn. Tỷ lệ che phủ rừng đạt 73,4%, cao nhất toàn quốc. Với mục tiêu phát triển kinh tế rừng bền vững, tỉnh đã có nhiều giải pháp hiệu quả, trong đó đã hoàn thành rà soát, quy hoạch lại 3 loại rừng (rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất). Đây là cơ sở để các địa phương xây dựng kế hoạch trồng rừng hiệu quả, nhanh chóng đưa Nghị quyết trồng cây gỗ lớn vào cuộc sống.

Hiện nay, tỉnh đã triển khai thực hiện quản lý rừng theo tiêu chuẩn FSC tại huyện Chợ Mới và Ngân Sơn. Đây là chứng chỉ được dùng cho các nhà quản lý rừng hay những nhà sản xuất các sản phẩm từ rừng đảm bảo được tiêu chí về phát triển bền vững, cân bằng được các giá trị bảo vệ môi trường (rừng) với lợi ích xã hội của các bên liên quan (nhà sản xuất, xã hội và người dân địa phương). Hiện nay, hơn 900 ha rừng gỗ keo của người dân thuộc các xã Cao Kỳ, Nông Hạ, Hòa Mục thuộc huyện Chợ Mới đã được cấp chứng chỉ rừng FSC. Tỉnh cũng tập trung nâng cao các biện pháp quản lý kinh doanh rừng trồng, tiến tới đạt tiêu chuẩn và được cấp giấy chứng nhận quản lý FSC.

Xác định lâm nghiệp là một lợi thế lớn, tỉnh đã tập trung định hướng thực hiện theo chuỗi giá trị sản phẩm từ khâu quản lý rừng, trồng rừng, khai thác, chế biến, thương mại và tiêu thụ sản phẩm. Lấy chế biến lâm sản làm trung tâm, phát huy lợi thế sản phẩm bản địa, cơ cấu lại lao động, áp dụng khoa học công nghệ với kết cấu hạ tầng đồng bộ, sản xuất gắn với tiêu thụ, trên cơ sở phát huy vai trò của kinh tế hợp tác, liên kết đa dạng. Mục đích nhằm phát triển rừng bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cư dân nông thôn, đưa ngành hàng chế biến gỗ tham gia trục sản phẩm quốc gia để xuất khẩu, tăng thu ngân sách, bảo vệ môi trường sinh thái và chống biến đổi khí hậu.

Những năm qua, nhiều diện tích rừng trồng của người dân đã đến kỳ khai thác, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người trồng rừng. Mỗi năm, toàn tỉnh khai thác từ 250.000 - 300.000 m³ lâm sản các loại, tương đương từ 2.500 - 3.000 ha rừng. Cùng với sự đầu tư của Nhà nước thông qua Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững nên kết quả trồng rừng luôn đạt cao. Ngành Lâm nghiệp trong thời gian qua đã tạo việc làm cho hàng chục nghìn hộ gia đình, nâng cao nguồn thu nhập, ổn định cho người trồng rừng, đồng thời đóng vai trò tích cực trong bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, lũ lụt.

Song song với công tác trồng rừng, tỉnh tạo mọi điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư công nghệ chế biến gỗ nhằm phát huy tối đa tiềm năng và nâng cao giá trị kinh tế rừng. Đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn tỉnh có hơn 200 cơ sở, doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất, chế biến lâm sản đang hoạt động. Nổi bật là các doanh nghiệp chế biến gỗ tại Khu Công nghiệp Thanh Bình như Công ty Cổ phần đầu tư Govina đầu tư 160 tỷ đồng, sử dụng diện tích 5,2 ha, công suất 120.000 m³/năm; Công ty TNHH Lechenwood Việt Nam xây dựng trên diện tích 4,8 ha, là dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI có mức đầu tư 180 tỷ đồng, công suất 30.000 m³ ván dán và 200.000 m² ván sàn/năm. Ngoài ra còn có Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hồng Ngọc, Công ty TNHH gỗ ép Anh Bình cũng đang hoạt động tại Khu Công nghiệp Thanh Bình. Các doanh nghiệp trên đều liên kết với các cơ sở chế biến gỗ tại địa phương để làm vệ tinh chế biến thô cho nhà máy, đồng thời mong muốn liên kết với người dân trong tỉnh để trồng rừng, sử dụng các loại giống cây có chu kỳ thu hoạch ngắn nhằm đồng hành với người dân cùng phát triển ổn định. Hiện đang có một số dự án đăng ký đầu tư vào Khu Công nghiệp Thanh Bình trong lĩnh vực sản xuất, chế biến gỗ.

Sản phẩm gỗ qua chế biến của Công ty TNHH Lechenwood tại Khu Công nghiệp Thanh Bình giúp nâng cao giá trị gỗ địa phương

Tại huyện Chợ Đồn, Công ty TNHH Trường Thành Bắc Kạn là một trong những doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà máy chế biến gỗ với dây chuyền thiết bị hiện đại, công suất chế biến 19.300 m³ gỗ nguyên liệu/năm, sản phẩm là gỗ ghép thanh, dăm gỗ và đũa gỗ xuất khẩu. Công ty đã chủ động liên kết với người dân trên địa bàn huyện xây dựng vùng nguyên liệu từ hàng chục năm qua. Với sản lượng gỗ rừng trồng hằng năm khai thác khoảng hơn 200 ha và thu mua thêm trong địa bàn huyện, Công ty đã chủ động được nguồn nguyên liệu để sản xuất ổn định. Hiện nhà máy đang tạo việc làm cho khoảng 60 lao động địa phương, mức lương ổn định từ 4,5 triệu đồng/người/tháng trở lên.

Ngoài ra, nhiều nhà máy chế biến gỗ có quy mô nhỏ và hàng trăm cơ sở chế biến quy mô hộ gia đình, hợp tác xã, tổ hợp tác... cũng đang hoạt động hiệu quả, giúp nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm rừng trồng, tăng thu ngân sách địa phương.

Phát huy những kết quả trên, Bắc Kạn xác định tiếp tục nâng cao vai trò của các cấp ủy Đảng, chính quyền, tổ chức chính trị, xã hội và toàn thể Nhân dân trong công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng. Cùng với đó là thu hút đầu tư các doanh nghiệp nghiệp chế biến gỗ để giá trị rừng được nâng cao, mang lại nguồn thu nhập ổn định, bền vững cho người dân./.