Trong đó, đối với các cấp, các ngành, các đơn vị, cơ sở, cần tổ chức tốt hoạt động PCCC và CNCH tại chỗ, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và kiến thức PCCC, nội quy, quy định về PCCC trong sản xuất, kinh doanh đến cán bộ, công nhân viên, các hộ kinh doanh và khách hàng. Thường xuyên và định kỳ tổ chức tự kiểm tra an toàn PCCC để phát hiện và khắc phục kịp thời các nguy cơ gây cháy. Xây dựng và củng cố hoạt động của lực lượng PCCC tại chỗ, trang bị phương tiện, huấn luyện nghiệp vụ để lực lượng này có khả năng phát hiện, báo cháy và dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh. Chuẩn bị phương án thoát nạn cho người và tài sản khi cháy xảy ra. Tăng cường tuần tra, canh gác 24/24 giờ tại cơ sở và khu dân cư, đặc biệt là vào thời điểm ngoài giờ hành chính, ban đêm, ngày nghỉ để kịp thời phát hiện và dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh.

Đối với các hộ gia đình, cần bảo đảm và duy trì các điều kiện an toàn về PCCC để loại trừ và giảm đến mức thấp nhất nguy cơ cháy, nổ; trang bị phương tiện chữa cháy tại chỗ như bình chữa cháy xách tay, mặt nạ lọc độc, nước chữa cháy... và biết cách sử dựng những phương tiện này; chuẩn bị các phương án thoát nạn và hướng dẫn cho các thành viên trong gia đình cùng biết; cẩn trọng khi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã, sử dụng các thiết bị sinh nhiệt như bóng điện tròn, bàn là, bếp điện, thiết bị sưởi ấm... Không để các vật liệu dễ cháy gần nguồn lửa, nguồn nhiệt; trước khi rời khỏi nhà và trước khi đi ngủ phải kiểm tra nơi đun nấu, nơi thờ cúng, tắt các thiết bị điện không cần thiết.

Diễn tập PCCC cho cán bộ cấp xã và lực lượng dân phòng huyện Ba Bể

Với các khu dân cư tập trung nhiều nhà dễ cháy, UBND địa phương cần nghiên cứu, tìm hiểu để nắm nhiệm vụ và trách nhiệm của mình đối với công tác PCCC. Tổ chức thành lập và vận động quần chúng nhân dân tham gia đội dân phòng và xây dựng các phương án chữa cháy tại các khu dân cư. Tổ chức cho đội dân phòng tham gia thực tập giải quyết các tình huống giả định cháy. Xây dựng cơ chế phối hợp với các lực lượng, các cơ quan, đơn vị để phục vụ công tác chữa cháy như giải quyết các tình huống cắt điện, cấp nước chữa cháy, cứu thương, giải tỏa ách tắc giao thông... Đối với các khu vực có nguồn nước tự nhiên, phải xây dựng các bến lấy nước, bể lấy nước để phục vụ công tác chữa cháy ở khu dân cư.

Khi xảy ra cháy phải nhanh chóng báo động cho mọi người xung quanh biết; ngắt nguồn điện; sử dụng phương tiện chữa cháy ban đầu (như bình chữa cháy xách tay, họng nước chữa cháy vách tường, chăn chiên...) đồng thời gọi ngay cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH số điện thoại 114 và tích cực tổ chức chữa cháy, cứu người bị nạn.

Công an tỉnh khuyến cáo, hằng năm, có khoảng 50% tông số vụ cháy xảy ra tại các hộ gia đình. Nguyên nhân gây cháy chủ yếu là do con người, do sơ suất bất cẩn trong việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt (đun nấu, thấp hương thờ cúng, đốt vàng mã...), chất dễ cháy (xăng dầu, gas, cồn, hóa chất...), sử dụng điện (hệ thống điện, thiết bị điện) không an toàn...

Để đảm bảo an toàn PCCC trong các hộ gia đình, chủ hộ và các thành viên cần chủ động học tập, tìm hiểu để có kiến thức và kỹ năng cơ bản về an toàn PCCC trong gia đình. Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt. Không buôn bán, tàng trữ trái phép các chất dễ cháy, nổ; sử dụng an toàn các chất dễ cháy trong đời sống sinh hoạt hằng ngày, hạn chế khối lượng chất dễ cháy như xăng dầu, gas trong gia đình. Sắp xếp đồ dùng, hàng hóa, vật liệu dễ cháy ngăn nắp, gọn gàng, cách xa nơi phát sinh nguồn lửa, nguồn nhiệt (tủ điện, ổ cắm điện...) ít nhất 0,5 m. Hệ thống điện phải có thiết bị bảo vệ chống quá tải, chập mạch; không cắm nhiều thiết bị tiêu thụ điện vào một ổ cắm; tắt các thiết bị điện khi không cần thiết, khi đi ngủ hoặc khi ra khỏi nhà...

Mỗi gia đình nên đầu tư lắp đặt các thiết bị báo cháy, báo rò rỉ gas, chuẩn bị sẵn sàng phương tiện chữa cháy tại chỗ như bình chữa cháy xách tay, nước, chăn,... để dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh. Chủ động phương án thoát nạn khi có cháy xảy ra (dự kiến lối thoát thứ 2, thứ 3...); chuẩn bị mặt nạ phòng độc, chăn, mền, khăn vải nhúng nước để che chắn mặt, cơ thể khi phải thoát qua các vùng, khu vực có khói lửa bao trùm...

Đối với các chợ, trung tâm thương mại là nơi tập trung đông người, chứa nhiều hàng hóa dễ cháy; nguy cơ xảy cháy cao, nhất là vào mùa hanh khô, ngày lễ, Tết... Khi có cháy, nổ xảy ra không được phát hiện và dập tắt kịp thời sẽ gây thiệt hại lớn đến tính mạng và tài sản.

Để hạn chế đến mức thấp nhất nguy cơ và thiệt hại do cháy, nổ gây ra ở các chợ, trung tâm thương mại, Ban quản lý chợ phải niêm yết nội quy PCCC, biển cấm lửa, cấm hút thuốc ở những nơi có nguy hiểm về cháy, nổ. Tách riêng biệt hệ thống điện phục vụ kinh doanh, hệ thống điện chiếu sáng bảo vệ, hệ thống điện phục vụ thoát nạn và chữa cháy; lắp đặt thiết bị bảo vệ (áptomát) cho toàn bộ hệ thống điện, cho từng tầng, từng nhánh, từng ngành hàng và từng quầy, sạp của hộ kinh doanh. Bố trí dãy hàng, ngành hàng không cháy hoặc khó cháy xen kẽ giữa các ngành hàng, dãy hàng dễ cháy. Không làm thêm mái che, mái vẩy cũng như không bố trí quầy sạp, bãi để xe và không để vật tư, hàng hóa trong khoảng cách ngăn cháy giữa các khối nhà của khu vực chợ với các khu vực lân cận.

Tại các siêu thị, trung tâm thương mại cần bố trí cầu thang thoát nạn riêng biệt, có lối ra ngoài trực tiếp. Bố trí phòng lánh nạn tạm thời, bố trí lối thoát nạn dự phòng. Có giải pháp ngăn lửa, chống tụ khói trong cầu thang thoát nạn. Cửa đi lối thoát nạn mở theo chiều thoát nạn, được làm bằng vật liệu không cháy; cửa vào buồng thang thoát nạn là cửa chống cháy và có cơ cấu tự đóng. Có sơ đồ chỉ dẫn thoát nạn cho từng tầng, từng khu vực, từng ngành hàng, có hệ thống đèn chiếu sáng sự cố, chỉ dẫn thoát nạn trên đường và hướng thoát nạn. Lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động theo quy định; trang bị phương tiện chữa cháy phục vụ việc thoát nạn, cứu người phù hợp với quy mô, tính chất nguy hiểm cháy. Thành lập Đội PCCC cơ sở có đủ lực lượng để tổ chức thường trực, tuần tra phát hiện cháy; tổ chức huấn luyện nghiệp vụ PCCC, hướng dẫn thoát nạn và cứu người cho lực lượng này. Khi xảy ra cháy, tìm mọi cách báo cháy nhanh nhất cho Cảnh sát PCCC và CNCH, số máy 114, cho Công an nơi gần nhất đồng thời tổ chức bằng mọi cách dập tắt cháy và cứu người theo phương án chữa cháy và thoát nạn của cơ sở.

Đối với các hộ kinh doanh buôn bán cần chấp hành nghiêm các quy định về an toàn PCCC, trong đó đặc biệt chú ý quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt, không đốt hương, đốt vàng mã, đun nấu, hút thuốc...; quản lý chặt chẽ các hàng, chất dễ cháy; sử dụng an toàn điện và thiết bị điện (tắt các thiết bị khi không cần thiết và khi đóng quầy). Không tự ý câu móc điện. Không lấn chiếm, cơi nới ảnh hưởng đến lối đi chung và khoảng cách chống cháy lan (khoảng cách giữa các quầy từ l,2 m đến 2,4 m tùy theo dãy quày). Không tàng trữ, buôn bán trái phép các chất, hàng nguy hiểm cháy, nổ. Tự tìm hiểu, học tập để trang bị kiến thức về PCCC, biết cách sử dụng thiết bị chữa cháy tại chỗ và kỹ năng thoát nạn khi có cháy xảy ra.

Đối với người dân khi tham gia hoạt động tham quan, mua bán tại chợ và trung tâm thương mại không mang chất dễ cháy, chất nổ vào chợ, trung tâm thương mại. Không tự ý sử dụng hoặc làm phát sinh nguồn lửa, nguồn nhiệt. Tuyệt đối chấp hành các nội quy, quy định về an toàn PCCC khác.

Khi có sự cố cháy, nổ cần bình tĩnh suy xét, tìm và di chuyển ra lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn Exit hoặc nghe thông báo hướng dẫn qua hệ thống truyền thanh; trên đường đi hãy thông báo cho mọi người biết có cháy đang xảy ra; nếu có điều kiện hãy tham gia hướng dẫn, hỗ trợ người già, trẻ em, người tàn tật thoát ra nơi an toàn, tham gia chữa cháy, cứu tài sản.

Tại các nơi thờ tự, đình chùa, miếu, nhà thờ, tăng cường tuyên truyền nâng cao kiến thức PCCC cho những người làm việc phục vụ tại chỗ, phát loa phóng thanh tuyên truyền cho khách đến viếng, cúng có ý thức chấp hành về PCCC. Ban hành các quy định, nội quy về PCCC; dự phòng điều kiện thoát nạn khi có cháy xảy ra. Tổ chức cho các tăng, ni, lực lượng bảo vệ cách sử dụng bình chữa cháy, các điều kiện thoát nạn. Chủ động trang bị phương tiện PCCC, đồng thời phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng phương tiện PCCC hiện có đảm bảo hoạt động tốt khi có cháy xảy ra, như nước, xô, bình chữa cháy xách tay các loại... Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt, các thiết bị dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt tại khu vực bếp, chánh điện, nhà kho, bãi gửi xe... Thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, thiết bị tiêu thụ điện, điện chiếu sáng, dây dẫn điện. Tăng cường công tác tuần tra, canh gác thường trực trong thời điểm khách đến viếng, cúng và sau khi kết thúc công việc trong ngày. Không để vật tư, hàng hóa, trưng bày; không cho người dân buôn bán bên lối đi, lan can, hành lang, cửa ra, vào, lối thoát nạn. Hạn chế đến mức thấp nhất việc thắp hương thờ cúng và hóa vàng. Khi cần thiết phải thắp hương thờ cúng để phục vụ cho việc hành lễ, cúng, tế phải có  người trông coi và việc hóa vàng phải tiến hành tại các vị trí an toàn cách xa các vật dụng dễ cháy. Vàng mã phải được hóa trong thiết bị chứa bằng vật liệu khó cháy hoặc không cháy.

Trong PCCC rừng, nghiêm cấm việc đốt rừng làm rẫy và những hành vi sử dụng lửa tại các khu rừng. Thu dọn, xử lý các lớp thực bì để giảm thiểu chất dễ cháy. Làm mới, tu sửa đường băng cản lửa đối với các khu rừng có nguy cơ xảy ra cháy cao. Rà soát phương án chữa cháy cho từng loại rừng cụ thể, phù hợp với điều kiện phương tiện, nguồn nước chữa cháy hiện tại. Tăng cường tuần tra, giám sát những khu rừng có khả năng bắt cháy cao, thực hiện chế độ tuần tra nghiêm ngặt. Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn các biện pháp PCCC rừng đối với các hộ sinh sống ven rừng. Chủ động chuẩn bị các trang thiết bị, phương tiện, chất chữa cháy phục vụ chữa cháy rừng.

Khi phát hiện cháy rừng phải thông báo kịp thời cho chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng để tổ chức dập tắt cháy khi đám cháy mới phát sinh, không để xảy ra cháy lớn.../.