Chương trình phát triển vật liệu xây không nung (VLXKN) tại Việt Nam đến năm 2030 đặt ra mục tiêu chung là đẩy mạnh sản xuất và sử dụng VLXKN để thay thế gạch đất sét nung, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất nông nghiệp, giảm thiểu khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính và ô nhiễm môi trường; tận dụng phế thải từ các ngành công nghiệp, tiết kiệm nhiên liệu, đem lại hiệu quả kinh tế chung cho toàn xã hội.

Mục tiêu cụ thể: Đẩy mạnh sản xuất và sử dụng VLXKN thay thế một phần gạch đặt sét nung đạt tỷ lệ 35 - 40% vào năm 2025, 40 - 45% vào năm 2030 trong tổng số vật liệu xây, đảm bảo tỷ lệ sử dụng VLXKN trong các công trình theo quy định; giảm phát thải khí CO2 vào năm 2025 là trên 2,5 triệu tấn/năm và năm 2030 là trên 3,0 triệu tấn/năm (so với sản xuất gạch nung với khối lượng tương đương).

Định hướng đầu tư phát triển sản xuất và sử dụng VLXKN đến năm 2030, đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại, tiết kiệm nguyên vật liệu, năng lượng; tăng cường đầu tư phát triển sản xuất các chủng loại sản phẩm VLXKN tấm lớn, sản phẩm nhẹ, tính năng cao, phù hợp với điều kiện nguyên vật liệu và nhu cầu thị trường.

Tại Công văn số 7022/UBND-GTCNXD ban hành ngày 30/9/2024, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc/Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện/thành phố, Chủ tịch UBND các xã/phường/thị trấn, các chủ đầu tư và các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực hiện đúng các quy định của Chính phủ, của các bộ, ngành Trung ương và của tỉnh nhằm khuyến khích các tổ chức, cá nhân sản xuất và ưu tiên sử dụng VLXKN trên địa bàn tỉnh.

Khuyến khích các tổ chức, cá nhân sản xuất và ưu tiên sử dụng VLXKN trên địa bàn tỉnh
(Ảnh: Công trình Trường Mầm non Vi Hương Bạch Thông)

Về đầu tư phát triển VLXKN, đối với dự án đầu tư xây dựng công trình sản xuất VLXKN thuộc đối tượng phải chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, trong quá trình thẩm định để chấp thuận chủ trương đầu tư, cơ quan đăng ký đầu tư phải tổ chức lấy ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về vật liệu xây dựng trước khi trình cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định tại Điều 6 của Nghị định số 09/2021/NĐ-CP ngày 9/2/2021 của Chính phủ về quản lý vật liệu xây dựng.

Tăng cường kiểm soát tỷ lệ sử dụng VLXKN trong quá trình thẩm định, phê duyệt các dự án đầu tư xây dựng theo thẩm quyền, đảm bảo tỷ lệ sử dụng VLXKN trong công trình xây dựng đảm bảo theo quy định. Đối với các công trình có yêu cầu đặc thù không sử dụng VLXKN phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xem xét, chấp thuận.

Các công trình có yêu cầu đặc thù không sử dụng VLXKN hoặc trường hợp công trình quy định sử dụng VLXKN nhưng do không đủ nguồn cung cấp, giá thành cao hơn giá gạch nung cùng loại hoặc chất lượng không đảm bảo thì chủ đầu tư phải báo cáo Sở Xây dựng kiểm tra, đánh giá làm cơ sở báo cáo UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, giải quyết đảm bảo đúng quy định.

Khuyến khích sử dụng tối đa VLXKN vào các công trình xây dựng và không phân biệt nguồn vốn đầu tư.

Các cơ quan, đơn vị, địa phương và các chủ đầu tư tăng cường kiểm soát từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư; thực hiện đầu tư (khảo sát, thiết kế, nghiệm thu, thanh quyết toán…) trong việc sử dụng VLXKN vào các công trình xây dựng đảm bảo theo quy định. Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức thường xuyên kiểm tra, rà soát các cơ sở sản xuất VLXKN trên địa bàn; xử lý theo thẩm quyền đối với các cơ sở sản xuất sản phẩm vật liệu xây dựng không công bố tiêu chuẩn chất lượng hoặc không đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn đã được công bố.

Các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng thực hiện đúng quy định về quản lý tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và chất lượng sản phẩm theo quy định.

Quan tâm nghiên cứu đổi mới công nghệ sản xuất VLXKN theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; đa dạng hóa chủng loại sản phẩm, tăng cường sản xuất sản phẩm tấm lớn, sản phẩm nhẹ. Tăng cường sử dụng phế thải thay thế một phần nguyên liệu tự nhiên trong sản xuất VLXKN. Nâng cao công tác quản lý chất lượng sản phẩm, xây dựng hướng dẫn sử dụng sản phẩm VLXKN.

Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh trong việc công bố, niêm yết giá bán, quảng bá, giới thiệu sản phẩm tới các đối tượng sử dụng nhằm đảm bảo nguồn gốc chất lượng sản phẩm và cạnh tranh lành mạnh.

Báo Bắc Kạn, Đài Phát thanh và Truyền hình Bắc Kạn tăng cường đưa tin, tuyên truyền về việc sử dụng và phát triển VLXKN trên địa bàn tỉnh.

Giao Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các đơn vị, địa phương thường xuyên giám sát, đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển vật liệu xây dựng chủ yếu tỉnh Bắc Kạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được phê duyệt tại Quyết định số 2729/QĐ-UBND ngày 31/12/2021 của UBND tỉnh và Chương trình phát triển VLXKN tại Việt Nam đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ./.