Thầy cúng thực hiện nghi thức trong Lễ cầu mùa đầu năm mới (Ảnh tư liệu)

Để tổ chức nghi lễ, già làng trưởng bản, các thầy mo và bà con trong bản họp bàn và phân công chuẩn bị cho lễ cúng với các công việc cụ thể như: Chọn thầy cúng, chuẩn bị lễ vật, chọn thời điểm và ngày tiến hành lễ cầu mùa. Lễ cầu mùa thường được tổ chức vào ngày Thìn hoặc ngày Sửu vì theo quan niệm của đồng bào dân tộc Dao Tiền, tổ chức lễ cúng vào ngày này làng bản sẽ gặp nhiều may mắn.

Sau khi thầy cúng chọn được ngày đẹp, từ sáng sớm, đồng bào người Dao Tiền trong thôn bản đã có mặt đông đủ để tham gia lễ cầu mùa đầu năm mới. Nghi lễ diễn ra tại nhà trưởng họ người Dao Tiền. Đây cũng là dịp để bà con gặp gỡ, giao lưu, kể cho nhau nghe những câu chuyện hay, tốt đẹp của năm cũ và mong muốn cho một năm mới mùa màng tươi tốt, cuộc sống no ấm, gia đình hạnh phúc.

Lễ cầu mùa đầu năm mới của dân tộc Dao Tiền xã Đôn Phong diễn ra gồm hai phần: Phần lễ và phần hội. Trong đó, phần lễ diễn ra gồm các nghi thức cúng lễ với ý nghĩa trình báo, mời các thần linh, Ngọc hoàng xuống dự lễ. Bàn lễ được trang hoàng với giấy hồng, tranh tam thanh, bánh nếp, hoa quả, rượu, gà... những tranh giấy được cắt hình cá trang trí khắp nơi, thể hiện ước mong được vụ mùa kết trái, sai quả. Phần hội gồm các trò chơi dân gian, hát giao duyên, đánh cù…

Trong Lễ cầu mùa năm mới của người Dao Tiền, những người đàn ông sẽ nhảy múa để cầu mùa, cầu cho mưa thuận, gió hòa (Ảnh tư liệu)

Giờ lành đến, thầy cúng thực hiện các nghi lễ cúng trước gian thờ linh thiêng của ngôi nhà người Dao. Trong lễ cầu mùa đầu năm mới của dân tộc Dao Tiền, người con trai thì nhày múa để cầu mùa, cầu cho mưa thuận gió hòa, người phụ nữ thì hát giao duyên, thêu váy áo, khăn… Đây cũng là một hình thức để truyền dạy cho con cháu không quên phong tục của tổ tiên. Ngoài ra, ý nghĩa của hát giao duyên là để trai gái tìm hiểu nhau, nhiều đôi đã nên duyên vợ chồng trong lễ cầu mùa đầu năm mới.

Lễ cầu mùa đầu năm mới là hoạt động thể hiện bản sắc văn hóa, tinh thần đoàn kết của cộng đồng người Dao Tiền ở huyện Bạch Thông. Nghi lễ cũng thể hiện sự tôn kính với thần rừng, thần núi, thần trời và thần đất. Thông qua lễ cầu mùa nhằm thỏa mãn nhu cầu tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa của dân tộc Dao Tiền và khát vọng một cuộc sống ấm no, hạnh phúc./.