Tăng cường quản lý thuế đối với các tổ chức, đơn vị, cá nhân tham gia vận chuyển, chuyển phát hàng hóa và giao dịch thanh toán (Ảnh: Shipper vận chuyển hàng hóa tại thành phố Bắc Kạn)

Thực trạng hoạt động kinh doanh TMĐT

Thời gian qua, hoạt động TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ số (hoạt động TMĐT) trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn diễn ra thường xuyên và phát triển mạnh mẽ trong các tổ chức, cá nhân. Hoạt động TMĐT đã làm thay đổi nhanh chóng phương thức kinh doanh từ truyền thống sang hình thức TMĐT rất nhanh, số lượng lớn. Tư duy về mua, bán, trao đổi hàng hóa và thói quen tiêu dùng của người dân cũng thay đổi theo xu thế của xã hội. Nhiều giao dịch, hàng hóa, dịch vụ được thực hiện thông qua hình thức TMĐT. Hoạt động này không chỉ diễn ra ở khu vực thành thị, trung tâm thành phố mà đã lan tỏa ra khắp mọi nơi, len lỏi vào các ngõ ngách, thôn bản, tổ dân phố. Hoạt động giao thương của người tiêu dùng giữa các địa phương trong và ngoài tỉnh đang có xu hướng tăng cao, hình thức mua sắm trực tuyến qua các kênh TMĐT được diễn ra thông qua việc lựa chọn các kênh mua sắm và giao dịch bằng nhiều hình thức như: Sàn giao dịch TMĐT, các ứng dụng TMĐT, mạng xã hội Facebook, Zalo, Instagram..

Phạm vi hoạt động TMĐT rất rộng, mọi giao dịch chủ yếu qua tin nhắn, điện thoại, Website, các trang mạng xã hội, quảng cáo... Các hoạt động mua bán này thường tiềm ẩn nhiều rủi ro trong lĩnh vực quản lý thuế như không xuất hóa đơn khi giao dịch, thông tin giao dịch trên Internet dễ xóa và cũng dễ thay đổi, do đó, việc chứng minh nguồn thu nhập của những tổ chức, cá nhân kinh doanh loại hình này thường khó xác định, thiếu căn cứ, dẫn đến nhiều trường hợp đã lợi dụng và không thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ của mình.

Bên cạnh đó, các hoạt động quảng cáo trên các nền tảng công nghệ, lĩnh vực phần mềm, nền tảng công nghệ thông tin kỹ thuật số cũng rất đa dạng như: Quảng cáo trực tuyến trên Facebook, Youtube, Google, Tiktok..., nhiều hoạt động có doanh thu rất lớn, nhưng có thể nói, số thuế thu được từ các hoạt động này vẫn còn rất nhỏ hoặc chưa quản lý thu được thuế so với doanh thu phát sinh từ TMĐT, chưa phát huy hết tiềm năng thu ngân sách từ lĩnh vực kinh doanh này.

Hiện nay, việc quản lý hoạt động TMĐT và quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp, thiếu đồng bộ giữa các cấp, ngành, còn bất cập trong quản lý như: Chưa quản lý được hết doanh thu bán hàng thực tế phát sinh đối với hoạt động mua bán hàng hóa từ hoạt động TMĐT (cả trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến TMĐT); chưa quản lý được các tổ chức, cá nhân có phát sinh thu nhập từ các trang mạng xã hội ( Facebook, Youtube, Google, Tiktok...); văn bản hướng dẫn thực hiện việc quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT chưa quy định cụ thể, rõ ràng về đối tượng quản lý thuế; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành với cơ quan Thuế chưa thật sự mang lại hiệu quả; việc tự giác kê khai và chấp hành nghĩa vụ thuế của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động TMĐT chưa kịp thời, đầy đủ theo quy định.

Trước thực trạng trên, đòi hỏi các cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với cơ quan Thuế để thực hiện thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động kinh doanh TMĐT. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh đã ban hành Đề án Quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ số trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn nhằm đưa ra giải pháp chống thất thu thuế đối với hoạt động TMĐT và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, đảm bảo nguyên tắc tất cả các trường hợp phát sinh nghĩa vụ thuế đều phải thực hiện kê khai nộp thuế tạo động lực cho phát triển kinh tế và tăng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh.

Chống thất thu ngân sách nhà nước từ hoạt động TMĐT

Là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành Đề án quản lý thuế trong lĩnh vực này, Bắc Kạn phấn đấu thực hiện mục tiêu phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý thuế, tăng thu ngân sách nhà nước trong TMĐT; nâng cao nhận thức về pháp luật nói chung và pháp luật thuế nói riêng của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động TMĐT, từ đó tạo được sự đồng thuận và tự giác chấp hành kê khai, nộp thuế vào ngân sách nhà nước đảm bảo đúng quy định; đảm bảo sự công bằng trong việc nộp thuế của người nộp thuế trong bất kỳ phương thức kinh doanh, loại hình kinh doanh; đề cao trách nhiệm phối hợp và tạo sự đồng bộ trong quản lý của các cấp, các ngành trong công tác quản lý thuế.

Đối tượng quản lý thuế bao gồm các tổ chức, doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh thuộc lĩnh vực TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ số. Các hộ, cá nhân có hoạt động bán hàng TMĐT (bao gồm cá nhân kinh doanh có địa điểm cố định, không có địa điểm cố định, mua bán hàng hoá nước ngoài thông qua trung gian). Các tổ chức, cá nhân có thu nhập nhận được từ hoạt động TMĐT: Các Shipper giao hàng chuyên nghiệp (có đăng ký thuế và chưa đăng ký thuế được thuê giao hàng); người nộp thuế nhận thu nhập từ các tổ chức nước ngoài (Youtube, Tiktok, Google, Apple…); người nộp thuế là trung gian TMĐT (đại diện, môi giới, uỷ thác… ) làm cầu nối giữa bên bán và bên mua như bán mỹ phẩm, thuốc... thông qua các cộng tác viên, du học sinh, hướng dẫn viên du lịch…

Căn cứ tính thuế đối với tổ chức là giá tính thuế và thuế suất. Căn cứ tính thuế đối với cá nhân là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu.

Đề án cũng quy định cụ thể cách tính thuế đối với tổ chức, cá nhân tham gia trực tiếp, gián tiếp hoạt động TMĐT.

Thực hiện Đề án, Bắc Kạn tập trung quản lý thuế đối với các doanh nghiệp, tổ chức có hoạt động kinh doanh, phát sinh thu nhập từ các hình thức kinh doanh thuộc lĩnh vực TMĐT. Quản lý thuế đối với các cá nhân kinh doanh đang thực hiện nộp thuế theo phương pháp khoán. Quản lý thuế đối với người nộp thuế chưa được cấp đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế. Quản lý thuế đối với các tổ chức, đơn vị, cá nhân tham gia vận chuyển, chuyển phát hàng hóa và giao dịch thanh toán.

UBND tỉnh giao Cục Thuế tỉnh chủ trì triển khai, hướng dẫn thực hiện Đề án đảm bảo cho công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ số được thực hiện đúng theo quy định. Làm đầu mối chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương tổ chức thực hiện Đề án; tham mưu, hướng dẫn các đơn vị thực hiện công tác báo cáo và xử lý các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện./.