Theo đánh giá của Ban Tôn giáo Chính phủ, trong thời gian vừa qua, công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, nhất là các lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo đã được các địa phương quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn, đưa các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong hoạt động tín ngưỡng, tôn  giáo, tổ chức lễ hội, tín ngưỡng, tôn giáo vẫn xuất hiện một số hoạt động có biểu hiện lệch chuẩn, phản cảm, trục lợi cá nhân như: Kinh doanh dịch vụ trong khuôn viên cơ sở thờ tự; việc hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo phát sinh ở lễ hội không thực hiện đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo; việc xây dựng và hoạt động tín ngưỡng tập trung đông người tại các cơ sở tư gia nguy cơ mất an ninh trật tự, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo của chính quyền các cấp; một số cơ sở tín ngưỡng chưa cử người đại diện hoặc thành viên ban quản lý; một số tổ chức, cá nhân tôn giáo mời chức sắc, chức việc đến giảng đạo ngoài địa bàn phụ trách, cơ sở tôn giáo, địa điểm hợp pháp và mời người nước ngoài vào địa phương để thực hiện các hoạt động tôn giáo; tổ chức các hoạt động tôn giáo ngoài danh mục đã thông báo nhưng không có hồ sơ đề nghị đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền; tình trạng sinh hoạt tôn giáo tập trung, chia tách, thành lập điểm nhóm mới tại một số địa phương còn nhiều bất cập….

Thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý và tổ chức lễ hội
(Ảnh: Lễ hội cầu năm mới của dân tộc Dao xã Đổng Xá, huyện Na Rì)

Để công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo, tổ chức lễ hội liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh đi vào nền nếp, tuân thủ quy định của pháp luật, Sở Nội vụ đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn, yêu cầu người đại diện các cơ sở tôn giáo, người đại diện cơ sở tín ngưỡng là di tích đã được xếp hạng hoặc đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt, công bố danh mục kiểm kê di tích sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý và tổ chức lễ hội; nghiêm túc thực hiện quy chế văn hóa ở cơ sở, nếp sống văn hóa, văn minh trong hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo và hoạt động tổ chức lễ hội theo quy định của pháp luật; thực hiện việc quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội theo quy định tại Thông tư số 04/2023/TT-BTC ngày 19/1/2023 của Bộ Tài chính, không để xảy ra vi phạm pháp luật về kinh tế, gây mất đoàn kết nội bộ trong công tác quản lý, thu chi tài chính.

Các sở, ban, ngành liên quan tăng cường thực hiện quy chế phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 25/2021/QĐ-UBND ngày 13/12/2021 của UBND tỉnh; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hoạt động lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật, từng bước đưa công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng đi vào nền nếp, tuân thủ các quy định của pháp luật. Hướng dẫn công chức, viên chức, người lao động chấp hành nghiêm các quy định về việc tham gia lễ hội và thực hiện không đi lễ hội trong giờ hành chính; không dùng xe công và các phương tiện công (hoặc thuê khoán phương tiện) tham gia lễ hội (trừ trường hợp thành phần tham gia tổ chức lễ hội hoặc được giao thực thi nhiệm vụ).

UBND các huyện, thành phố hướng dẫn các tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, người đại diện, ban quản lý các cơ sở tín ngưỡng thuộc đối tượng quản lý ở địa phương tăng cường vận động, tuyên truyền chức sắc, chức việc, đến tín đồ tôn giáo, người có tín ngưỡng và Nhân dân thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về tổ chức lễ hội, sinh hoạt tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo giáo tại các cơ sở thờ tự, ngăn chặn những biểu hiện mê tín dị đoan, lệch chuẩn, trục lợi trong các cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo; đối với các hoạt động tôn giáo diễn ra ngoài cơ sở tôn giáo phải thông qua tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc tại địa phương, chính quyền địa phương và thực hiện đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo.

Hướng dẫn, quản lý nhóm sinh hoạt tôn giáo tập trung trên địa bàn hoạt động theo đúng quy định của pháp luật; kịp thời xem xét, giải quyết các nhu cầu chính đáng, hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động tôn giáo đúng quy định, trọng tâm là việc đăng ký hoạt động tín ngưỡng của các cơ sở tín ngưỡng của cộng đồng theo Điều 12 và đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung tại Điều 16, 17 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; việc quản lý các điểm nhóm sau chấp thuận đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung và các điểm nhóm chưa đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Điều 16, 17 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; không để tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động tôn giáo để vi phạm pháp luật.

Hướng dẫn người đại diện các cơ sở tôn giáo, ban quản lý, người đại diện cơ sở tín ngưỡng triển khai, thực hiện các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo đảm bảo an ninh trật tự, thực hiện phòng, chống dịch bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế và các quy định của địa phương nơi tổ chức lễ hội.

Có biện pháp ngăn chặn việc sử dụng các cơ sở thờ tự tư gia như các cơ sở tín ngưỡng của cộng đồng để hoạt động tín ngưỡng tập trung đông người gây mất an ninh trật tự.

Chủ trì, phối hợp với các phòng, ban, ngành liên quan nắm chắc tình hình, hoạt động các tổ chức bất hợp pháp, “hiện tượng tôn giáo mới” trên địa bàn; kịp thời xem xét giải quyết các vụ việc phát sinh liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.

Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan có liên quan, chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác phối hợp, nắm tình hình tại cơ sở; kịp thời giải quyết các vụ việc phát sinh, không để hình thành điểm nóng, vụ việc phức tạp, kéo dài liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo; thực hiện nghiêm chế độ thông tin, báo cáo liên quan đến công tác tín ngưỡng, tôn giáo đảm bảo kịp thời, đúng quy định./.