HTX Nông nghiệp Tân Thành tại thành phố Bắc Kạn là một trong những HTX hoạt động hiệu quả với nhiều sản phẩm chất lượng cao

Qua 10 năm thi hành Luật, tỉnh Bắc Kạn đã đạt được một số kết quả quan trọng. Kinh tế tập thể, tổ hợp tác, HTX hoạt động hiệu quả đã mang lại nhiều lợi ích đối với xã hội, đóng góp tích cực vào chương trình giảm nghèo của địa phương.

Để đảm bảo các HTX hoạt động đúng luật, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản hướng dẫn tổ chức lại hoạt động HTX theo Luật HTX năm 2012 và hướng dẫn giải thể HTX theo quy định. Đến ngày 30/6/2016, tỉnh Bắc Kạn đã hoàn thành công tác tổ chức lại, chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 cho 100% HTX trên địa bàn tỉnh theo quy định. Bắc Kạn là một trong số ít tỉnh hoàn thành sớm nhiệm vụ này so với các tỉnh khác trong cả nước. Theo thống kê, số HTX ngừng hoạt động nhiều năm, hoạt động không hiệu quả buộc giải thể và giải thể tự nguyện là 151 HTX, số HTX đăng lý lại là 45 HTX.

Song song với đó, công tác đăng ký HTX được thực hiện tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả một cửa các huyện, thành phố. Cán bộ phụ trách trực tiếp nhận, trả hồ sơ và đăng nhập đầy đủ vào Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký HTX, thường xuyên hướng dẫn, hỗ trợ người dân khi thực hiện thủ tục đăng ký HTX, góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác đăng ký HTX hằng năm. Từ năm 2013 đến nay, toàn tỉnh thành lập mới được 314 HTX, trung bình mỗi năm tư vấn thành lập mới được 35 HTX do Liên minh HTX tỉnh, Sở Công Thương, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, UBND các huyện, thành phố tư vấn thành lập. Sau “thanh lọc” những HTX hoạt động kém hiệu quả, hiện nay, toàn tỉnh có 251 HTX đang hoạt động. Tổng số thành viên HTX là 2.681 người.

Điều đáng mừng, từ khi thực hiện theo Luật HTX năm 2012 đã xuất hiện nhiều mô hình HTX mới hoạt động ở đa dạng các ngành nghề như thương mại dịch vụ, chăn nuôi, trồng và chế biến dược liệu... Nhiều HTX đã mạnh dạn đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh, mở thêm nhiều ngành nghề mới, ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý điều hành cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh.

Các HTX ngày càng năng động hơn với cơ chế thị trường, tự chủ trong tổ chức hoạt động và có những đóng góp ngày càng thiết thực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là trong xây dựng nông thôn mới, chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Thông qua chính sách, các HTX đã tổ chức sản xuất, kinh doanh ngày càng hiệu quả, lợi nhuận năm sau cao hơn năm trước, đồng thời tổ chức phân phối lợi nhuận theo quy định, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập và ổn định đời sống cho thành viên, người lao động. Tính đến 30/8/2021, trên địa bàn tỉnh đã có 57 tổ hợp tác, HTX với 96 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, trong đó sản phẩm miến dong của HTX Tài Hoan đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt tiêu chuẩn 5 sao quốc gia, các sản phẩm của HTX phong phú, đa dạng, được thị trường trong và ngoài nước quan tâm.

Xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường là khâu không thể thiếu để giúp các HTX tìm kiếm đối tác, lưu thông hàng hóa. Những năm qua, tỉnh đã tổ chức các lớp tập huấn về Maketting; hỗ trợ HTX tham gia hội chợ, 100% HTX được miễn phí thuê gian hàng tại hội chợ; hỗ trợ HTX thiết kế mẫu mã, bao bì đóng gói sản phẩm. Đồng thời hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý điều hành, tăng giá trị, chất lượng sản phẩm hàng hóa đáp ứng yêu cầu thị trường. Trong đó, nhiều sự kiện kết nối cung - cầu các sản phẩm miến dong, bí xanh thơm, hồng không hạt, quýt Bắc Kạn... được tổ chức trong và ngoài tỉnh. Thông qua các hoạt động, HTX đã tiếp cận, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. 

Chất lượng sản phẩm là vấn đề tiên quyết hiệu quả của các HTX. Vì vậy, những năm qua, tỉnh đã triển khai hỗ trợ HTX tham gia các mô hình sản xuất áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm. Rất nhiều sản phẩm của HTX đảm bảo thực hành nông nghiệp tốt VietGAP, sản phẩm đạt tiêu chuẩn hữu cơ theo hướng an toàn, chất lượng cao, các vùng sản xuất hàng hóa tập trung có chứng nhận VietGAP, GlobalGAP... đã góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả của HTX. Nhiều HTX, nhất là lĩnh vực nông nghiệp đã xây dựng và triển khai hiệu quả phương án sản xuất, kinh doanh, mở rộng dịch vụ đầu vào, đầu ra và thực hiện một số khâu trong sơ chế, chế biến giúp cải thiện năng lực thị trường, tăng giá trị sản phẩm của thành viên HTX, đặc biệt là việc xây dựng các mô hình sản xuất theo chuỗi, mô hình nông nghiệp công nghệ cao để từng bước đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện nay.

Đặc biệt, sau khi chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012, năng lực nội tại của HTX từng bước được nâng lên, nguồn vốn hoạt động của HTX ngày càng tăng ngoài vốn điều lệ. Nhiều HTX đã chú trọng đầu tư ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, cơ giới hóa nông nghiệp, mở thêm các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ phục vụ thiết thực cho lợi ích kinh tế thành viên và lợi ích cộng đồng. Doanh thu bình quân của HTX năm 2020 đạt 650 triệu đồng/năm, tăng 35% so với năm 2013 (480 triệu đồng/năm). Thu nhập bình quân của thành viên HTX là 46 triệu đồng/năm, tăng 64% so với năm 2013 với 28 triệu đồng/năm. Điều này cho thấy sự tác động của Luật HTX năm 2012 đối với HTX theo mô hình kiểu mới là tính tự chủ trong kinh tế, tự quyết trong kinh doanh và tự chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất kinh doanh của mình.

Nhiều HTX đã xây dựng đề án, có giải pháp cụ thể và triển khai chuỗi liên kết trong sản xuất nông nghiệp, xây dựng thương hiệu sản phẩm. Các HTX đã khẳng định được vai trò quan trọng không chỉ đối với sản xuất, kinh doanh mà còn trở thành nhân tố không thể thay thế, góp phần xây dựng các sản phẩm truyền thống, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân. Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, Tỉnh ủy, UBND tỉnh luôn xác định kinh tế tập thể, HTX đóng vai trò quan trọng đưa nền nông nghiệp phát triển bền vững, góp phần làm thay đổi căn bản đời sống của người dân và bộ mặt nông thôn. Các HTX có sản phẩm sản xuất bước đầu gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực của địa phương, qua hoạt động sản xuất, kinh doanh, các HTX đã góp phần thực hiện tốt các tiêu chí nông thôn mới, như tiêu chí hình thức tổ chức sản xuất, hộ nghèo, lao động có việc làm thường xuyên, thu nhập của người dân, môi trường… Nhiều HTX còn đóng góp tích cực trong xây dựng hạ tầng nông thôn, như đường giao thông, kênh mương thủy lợi, hệ thống lưới điện…

Để nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX, trong giai đoạn tới, Bắc Kạn xác định tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật HTX năm 2012 và nâng cao năng lực nguồn lực HTX. Tổ chức triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển kinh tế HTX theo Chương trình hỗ trợ phát triển HTX. Nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế tập thể, HTX. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về kinh tế tập thể. Huy động các lực lượng xã hội, các tổ chức đoàn thể tham gia thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể…/.