Năm 2022, UBND các cấp, các sở, ngành đã ban hành 58 văn bản triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với địa bàn, lĩnh vực quản lý.

Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cũng như bồi dưỡng, nghiệp vụ về giải quyết khiếu nại, tố cáo được quan tâm thực hiện. Trong năm, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã tổ chức 51 cuộc tuyên truyền, tập huấn về khiếu nại, tố cáo với tổng số hơn 2.113 lượt người tham dự. Thanh tra tỉnh, lực lượng Thanh tra các sở, ngành đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trong năm 2022, có 32 cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo được các cơ quan, đơn vị thực hiện tại 44 đơn vị. Qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện, kiến nghị, giúp các đơn vị, địa phương thực hiện tốt công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo và đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

Thực hiện tốt công tác tiếp công dân, tổ chức đối thoại để xem xét, giải quyết kịp thời các phản ánh, kiến nghị, hạn chế các vụ việc khiếu nại, tố cáo phát sinh (Ảnh: UBND huyện Ba Bể tổ chức đối thoại với người dân, doanh nghiệp và HTX năm 2022)

Để thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố nắm chắc tình hình khiếu nại, tố cáo; tiến hành rà soát các vụ việc khiếu nại, tố cáo xảy ra trên địa bàn; thực hiện tốt công tác tiếp công dân, tổ chức đối thoại để giải quyết kịp thời các vụ việc khiếu nại, tố cáo, nhất là các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài, không để phát sinh “điểm nóng”. Chỉ đạo ngành chức năng kiểm tra, rà soát lại và giải quyết, xử lý dứt điểm từng vụ việc thuộc thẩm quyền, nhất là những vụ việc phức tạp, kéo dài, dư luận xã hội quan tâm theo đúng quy định của pháp luật; chủ động đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết đối với các vụ việc vượt thẩm quyền.

Theo báo cáo của ngành chức năng, năm 2022, tổng số đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị, phản ánh các cơ quan, đơn vị tiếp nhận là 2.217 đơn. Nhìn chung, khiếu nại, tố cáo phát sinh không nhiều, số đơn khiếu nại, tố cáo chiếm khoảng gần 10%, còn lại hơn 90% số đơn nhận được là đơn kiến nghị, đề nghị, phản ánh.

Nội dung đơn thư khiếu nại, kiến nghị, đề nghị của công dân chủ yếu liên quan lĩnh vực đất đai, bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, việc thực hiện chính sách xã hội; nội dung đơn thư tố cáo, phản ánh chủ yếu về cán bộ, công chức. Tình hình khiếu nại, tố cáo tuy không gay gắt, không phát sinh những vụ việc nổi cộm nhưng vẫn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp, vẫn còn hiện tượng cùng một nội dung, công dân gửi đơn đến nhiều cơ quan không thuộc thẩm quyền giải quyết.

Nguyên nhân của tình hình khiếu nại, tố cáo được chỉ ra đó là do một số cơ chế, chính sách pháp luật của Nhà nước còn chưa đồng bộ, còn có quy định chưa phù hợp với tình hình thực tiễn nhưng chưa được sửa đổi, bổ sung. Trong đó, chính sách pháp luật về đất đai, về bồi thường giải phóng mặt bằng của Nhà nước đã có nhiều thay đổi, đã quan tâm cải thiện chính sách theo hướng có lợi cho người bị thu hồi đất, tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết các trường hợp mới nhưng lại phát sinh các trường hợp bị thu hồi từ những năm trước so bì.

Công tác chỉ đạo, điều hành và quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực của một số địa phương, cơ quan, đơn vị còn hạn chế. Tỷ lệ lỗi trong các quyết định hành chính bị khiếu nại khá cao. Trong số các vụ việc khiếu nại đã giải quyết năm 2022 có 3 vụ việc qua giải quyết khiếu nại đã thu hồi, hủy bỏ quyết định bị khiếu nại.

Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo hiệu quả chưa cao. Hiểu biết pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế nên có những yêu cầu, đòi hỏi chưa đúng quy định pháp luật.

Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giải quyết khiếu nại tố cáo trong thời gian tới, một số giải pháp quan trọng được đưa ra đó là phải tiếp tục đề cao, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tăng cường đối thoại, lắng nghe ý kiến phản ánh của Nhân dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân một cách kịp thời, thấu đáo, mới phát sinh ngay từ cơ sở. Tổ chức thực hiện kịp thời, có hiệu quả các quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp luật.

Thực hiện nghiêm túc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là trong các lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý sử dụng đất đai, tài chính ngân sách, chính sách... Thực hiện tốt chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi dất, chính sách đối với người dân. Tăng cường công tác cải cách hành chính, tạo thuận lợi để công dân tham gia hoạt động quản lý nhà nước; đẩy mạnh công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng chống tham nhũng nhằm tạo ra môi trường pháp lý lành mạnh, hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo.

Duy trì hoạt động thường xuyên, hiệu quả các Ban Tiếp công dân; tổ chức thực hiện tốt nội quy, quy chế phối hợp trong công tác tiếp công dân của các Ban Tiếp công dân. Quan tâm củng cố, kiện toàn, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; bố trí địa điểm, trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ cho công tác tiếp công dân đáp ứng yêu cầu.

Tăng cường quản lý nhà nước về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo để kịp thời phát hiện, khắc phục những hạn chế, tồn tại và xử lý kịp thời, nghiêm minh các vi phạm trong việc tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Phát huy mạnh mẽ vai trò của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các đoàn thể nhân dân trong công tác hòa giải tranh chấp, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân; tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành đúng quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo./.