Cơ quan chuyên môn y tế tẩm màn để chống muỗi đốt cho người dân tại xã Cao Tân, huyện Pác Nặm

Chia sẻ về nhưng nỗ lực trong công tác phòng, chống và loại trừ sốt rét, bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thái Hồng - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, để được công nhận đạt tiêu chí loại trừ sốt rét, hằng năm, đơn vị đã thường xuyên tổ chức các hoạt động giám sát tình hình dịch tễ bệnh sốt rét tại các địa phương. Các ổ dịch được xử lý triệt để, không để lây lan, bùng phát dịch trong cộng đồng, duy trì xét nghiệm tại các vùng có nguy cơ. Cùng với đó, tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn chẩn đoán kỹ thuật xét nghiệm cho nhân viên y tế làm công tác phòng, chống sốt rét tại cơ sở, đảm bảo đủ thuốc điều trị cho người dân…

Thống kê từ năm 2018 - 2023, tình hình dịch tễ sốt rét tương đối ổn định, trên địa bàn tỉnh không có dịch sốt rét xảy ra, số lượng bệnh nhân sốt rét giảm dần qua các năm. Cụ thể, giai đoạn 2018 - 2023, phát hiện 15 bệnh nhân, riêng năm 2018 phát hiện 12 bệnh nhân; đến năm 2019, phát hiện 3 bệnh nhân và từ năm 2020 đến nay không phát hiện trường hợp sốt rét nào trên địa bàn.

Với những thành quả đạt được, năm 2022, tỉnh Bắc Kạn đã được Viện sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương công nhận đạt tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét. Từ đây, tỉnh Bắc Kạn chính thức chuyển từ giai đoạn loại trừ sốt rét sang giai đoạn phòng ngừa sốt rét quay trở lại sau loại trừ.

Bắc Kạn là một tỉnh miền núi có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, đây là môi trường thuận lợi cho sự sinh sôi, phát triển của các loài muỗi. Bên cạnh đó, sự gia tăng dân di biến động, giao lưu giữa các vùng miền ngày càng lớn và khó kiểm soát, nhất là tình trạng người dân đi lao động tự do tại nước ngoài có sốt rét lưu hành. Vì vậy, trong những năm tiếp theo, công tác phòng ngừa sốt rét quay trở lại sau loại trừ vẫn là một vấn đề cần được quan tâm.

Để giữ vững thành quả loại trừ bệnh sốt rét, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về phòng, chống sốt rét, hạn chế thấp nhất người mắc và không để lây lan thành dịch bệnh. Riêng trong quý I/2024, Trung tâm đã phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện, thành phố tổ chức xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét cho 1.233 người, không phát hiện mới trường hợp mắc ký sinh trùng sốt rét; đồng thời thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị y tế phát triển và củng cố hệ thống giám sát, đánh giá từ tỉnh đến cơ sở; xây dựng quy trình và hướng dẫn theo dõi giám sát cho từng tuyến; tăng cường quản lý và giám sát chặt chẽ vùng có dân di biến động. Ngoài ra, tập trung tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, cung cấp tài liệu, hướng dẫn nội dung tuyên truyền cho trung tâm y tế các huyện, thành phố và trạm y tế các xã, phường, thị trấn.

Cùng với đó, ngành Y tế đang tiếp tục tăng cường quản lý dân di biến động, giám sát dịch tễ sốt rét, đảm bảo cung ứng đầy đủ hoá chất, vật tư và thuốc sốt rét cho các đơn vị trên địa bàn.

Sốt rét là một căn bệnh sốt cấp tính, do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền từ người bệnh sang người lành qua vết đốt của muỗi Anopheles. Để phòng chống căn bệnh này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh khuyến cáo người dân khi có các biểu hiện rét run, sốt nóng, sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xét nghiệm máu tìm ký sinh trùng và cấp thuốc điều trị. Người bị sốt rét nếu phát hiện sớm, điều trị kịp thời sẽ phòng tránh được biến chứng và phòng lây nhiễm cho người xung quanh.

Bệnh hiện chưa có vắc xin dự phòng, vì vậy, để phòng, chống bệnh sốt rét hiệu quả, người dân cần thường xuyên ngủ màn. Ngoài ra, cần chú ý vệ sinh môi trường xung quanh, khơi thông cống rãnh, loại bỏ những nơi muỗi có thể trú ẩn, đẻ trứng.

Công tác phòng, chống bệnh sốt rét không chỉ là sự nỗ lực của riêng ngành Y tế mà cần có sự vào cuộc của cấp uỷ, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và Nhân dân để cùng đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức, cùng chung tay đẩy lùi, phòng ngừa bệnh sốt rét quay trở lại, góp phần bảo vệ thành quả loại trừ sốt rét của tỉnh Bắc Kạn và hướng tới loại trừ bệnh sốt rét trên quy mô cả nước vào năm 2030./.