Chỉ số PGI là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng địa phương thân thiện với môi trường dưới góc nhìn từ thực tiễn kinh doanh như: Mức độ ứng dụng công nghệ thân thiện môi trường của các doanh nghiệp tại địa phương, trình độ quản trị và ứng xử với môi trường của doanh nghiệp, mức độ quan tâm, sẵn sàng đầu tư về vấn đề môi trường của chính quyền địa phương và nhiều vấn đề môi trường quan trọng khác.

Lợi thế về Chỉ số PGI

Trong 4 chỉ số thành phần, tỉnh Bắc Kạn có 3 chỉ số thành phần được đánh giá trên mức trung vị, gồm: Chỉ số giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu; chỉ số đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường tối thiểu; chỉ số thúc đẩy thực hành xanh. Riêng chỉ số đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường tối thiểu được đánh giá nằm trong 5 tỉnh có điểm cao nhất cả nước.

Hiện nay, theo đánh giá của ngành chuyên môn, chất lượng môi trường không khí trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn tốt, môi trường nước đều nằm trong giới hạn cho phép. Cụ thể, cường độ tiếng ồn và hàm lượng các chất gây ô nhiễm (CO, NO2, SO2, Bụi TSP) trong môi trường không khí tại các vị trí quan trắc đều thấp hơn giá trị cho phép; tỉnh không có điểm nóng về ô nhiễm không khí; không có khu vực ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng.

Việc xử lý triệt để, di dời cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được tỉnh chú trọng thực hiện. Bắc Kạn đã xử lý được 1 điểm tồn lưu hóa chất bảo vệ thực vật; thực hiện rà soát, điều chỉnh dự án của 4 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn.

Việc thực hiện bảo vệ môi trường đối với Khu Công nghiệp Thanh Bình thường xuyên được các cấp, ngành chuyên môn đôn đốc thực hiện, được thanh tra, kiểm tra và tham mưu xử lý kịp thời khi có sự cố về môi trường. Các dự án triển khai tại đây đều có báo cáo đánh giá tác động môi trường, đăng ký xác nhận kế hoạch bảo vệ môi trường theo quy định.

Để chung tay ứng phó với biến đổi khí hậu, Bắc Kạn đang triển khai Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu của tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2021 - 2030. Tỉnh cũng đã tích hợp lồng ghép phương án phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu vào nội dung Quy hoạch tỉnh Bắc Kạn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch này đã được hoàn thiện theo ý kiến của Hội đồng thẩm định và đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.

Bên cạnh đó, các địa phương tiếp tục thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả sang cây trồng khác và nuôi thủy sản cho hiệu quả kinh tế cao hơn, đồng thời tăng cường sử dụng giống chất lượng cao với cây lúa và các đối tượng cây rau màu khác; đẩy mạnh áp dụng sản xuất tiêu chuẩn VietGAP hoặc tương đương. Phương thức chăn nuôi đã được cơ cấu lại theo hướng chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán sang phát triển chăn nuôi quy mô lớn, chăn nuôi nông hộ nhưng áp dụng khoa học công nghệ, chăn nuôi an toàn sinh học.

Mô hình ứng dụng công nghệ cao sản xuất nông nghiệp an toàn của Hợp tác xã Dương Quang, thành phố Bắc Kạn

Duy trì lợi thế Chỉ số PGI để thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững

Bước vào “cuộc đua”, thứ hạng PGI một mặt sẽ khẳng định vai trò của chính quyền tỉnh trong xây dựng và phát triển nền kinh tế xanh, mặt khác sẽ tác động, dẫn dắt các doanh nghiệp theo đuổi chiến lược trở thành hình mẫu về bảo vệ môi trường, đi đầu trong tiết kiệm năng lượng hoặc sử dụng năng lượng tái tạo. Do đó, nâng cao được Chỉ số PGI cũng sẽ tạo cơ hội để các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất kinh doanh tại Bắc Kạn hiện thực hóa được khát vọng mở rộng thị trường, từng bước vươn ra biển lớn.

Vì vậy, duy trì vị trí nằm trong 10 tỉnh có Chỉ số PGI cao nhất cả nước là mục tiêu mà Bắc Kạn đang hướng tới. Trong đó phát triển kinh tế xanh, bền vững là một trong những giải pháp quan trọng góp phần nâng cao Chỉ số PGI của tỉnh. Để hiện thực hóa mục tiêu, Bắc Kạn đang từng bước thực hiện chủ trương phát triển chuyển từ “nâu” sang “xanh” trong trong nhiều lĩnh vực kinh tế.

Bắc Kạn có tài nguyên thiên nhiên phong phú, thích hợp cho sản xuất nông lâm nghiệp, trồng cây công nghiệp, cây ăn quả và phục hồi rừng. Đất nông nghiệp chiếm 85% tổng diện tích đất tự nhiên; tỷ lệ che phủ rừng 73,35%, cao nhất cả nước. Cùng với đó, tỉnh cũng có lợi thế phát triển du lịch sinh thái, du lịch lịch sử với các giá trị tự nhiên, lịch sử đặc sắc như: Quần thể du lịch Vườn Quốc gia Ba Bể, Cụm di tích lịch sử Phủ Thông - Đèo Giàng, Khu di tích lịch sử ATK Chợ Đồn… trong đó, nổi bật là hồ Ba Bể - một trong 20 hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất thế giới, Di tích danh thắng quốc gia đặc biệt, Vườn di sản ASEAN... đó là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế tỉnh Bắc Kạn theo hướng xanh và bền vững.

Từ những lợi thế trên, Bắc Kạn đã và đang thực hiện nhiều giải pháp khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào nông nghiệp xanh, sạch, nông nghiệp công nghệ cao; ưu tiên phát triển công nghiệp chế biến, ứng dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, phát triển năng lượng tái tạo. Trên địa bàn tỉnh, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã bước đầu ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, chế biến các sản phẩm nông, lâm sản....

Công ty Cổ phần Công nghệ Dược liệu Bắc Hà, thành phố Bắc Kạn
ứng dụng khoa học công nghệ cao vào sản xuất, chế biến các sản phẩm từ củ nghệ

Bắc Kạn cũng tập trung chỉ đạo thu hút đầu tư phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, khám phá thiên nhiên, trọng tâm là các dự án phát triển du lịch hồ Ba Bể; phát triển du lịch hồ Nặm Cắt, Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc.

Đối với đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp, tỉnh cũng định hướng thu hút đầu tư vào các địa bàn xa các khu vực phát triển du lịch, trung tâm đô thị, nhất là vào các khu, cụm công nghiệp để hạn chế ảnh hưởng đến môi trường, sinh thái và bảo đảm sự phát triển xanh, bền vững tại địa phương.

Cùng với đó, tỉnh đang tích cực vận động người dân thay đổi theo lối sống xanh, tiêu dùng bền vững thông qua công tác tuyên truyền, khuyến cáo người dân, tổ chức nâng cao ý thức của người dân trong sử dụng nước và tiết kiệm nước; sử dụng nhiên liệu, năng lượng sạch, hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch; sử dụng hóa chất đúng quy cách, liều lượng, sử dụng các biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp, hạn chế sử dụng hóa chất trong sản xuất; có ý thức thu gom bao bì hóa chất sau khi sử dụng tập trung đưa đi xử lý; xây dựng bể biogas, hầm ủ sinh học để xử lý nước thải, chất thải chăn nuôi, phế thải trong sản xuất nông nghiệp, rác thải hữu cơ…

Chỉ số PGI đang được coi là một bộ chỉ tiêu cho phép đánh giá, đo lường và so sánh những bước tiến chính sách ở cả bốn khía cạnh của quản trị môi trường và chỉ số tổng thể tại địa phương. Vì vậy, nâng cao Chỉ số PGI sẽ là lợi thế để thu hút đầu tư, góp phần đẩy mạnh tiến trình phát triển kinh tế bền vững của tỉnh Bắc Kạn./.