Thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã xảy ra 6 ổ dịch cúm gia cầm A/H5N1 tại 4 tỉnh; 68 ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi tại 20 tỉnh; 9 ổ dịch Lở mồm long móng tại 7 tỉnh; 11 ổ dịch bệnh Viêm da nổi cục tại 4 tỉnh; bệnh Dại xảy ra 44 ổ dịch trên động vật tại 21 tỉnh, thành phố và đã có 19 người tử vong vì bệnh Dại tại 12 tỉnh.

Trước tình hình đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát tổng đàn vật nuôi thuộc diện tiêm phòng, tổ chức tiêm vắc xin phòng các bệnh, đặc biệt đối với các bệnh nguy hiểm trên vật nuôi như Cúm gia cầm, Lở mồm long móng, Dịch tả lợn Châu Phi, Viêm da nổi cục, Dại,...) tại các địa phương đã, đang có dịch, có nguy cơ cao, đặc biệt lưu ý đàn vật nuôi tại các khu vực có nguy cơ cao, vật nuôi đã được tiêm vắc xin nhưng đã hết hoặc sắp hết thời gian miễn dịch.

Căn cứ tình hình lưu hành các loại mầm bệnh, nguy cơ dịch bệnh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo sử dụng vắc xin, các địa phương khẩn trương tổ chức triển khai tiêm phòng đại trà đợt 1/2025, tránh tiêm muộn hoặc để vắc xin hết hạn; rà soát tiêm phòng nhắc lại, tiêm phòng bổ sung, bảo đảm tối thiểu 80% đàn vật nuôi được tiêm đủ, đúng loại vắc xin tại thời điểm tiêm vắc xin.

Chủ động giám sát dịch bệnh gia súc, gia cầm, nhất là tại các khu vực đã từng có dịch bệnh xuất hiện, khu vực có nguy cơ cao để phát hiện sớm, cảnh báo và xử lý dứt điểm khi dịch bệnh mới được phát hiện; đẩy mạnh xây dựng cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh.

Hướng dẫn người chăn nuôi tăng cường áp dụng các biện pháp vệ sinh; áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; định kỳ tổ chức tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc tại khu vực chăn nuôi có nguy cơ cao, ổ dịch cũ, chợ, điểm thu gom, tập kết, buôn bán động vật sống, sản phẩm động vật.

Tăng cường công tác quản lý kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật; tổ chức ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trái phép qua biên giới; tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật không bảo đảm yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm.

Bố trí các nguồn lực, kinh phí để triển khai kịp thời, có hiệu quả các chương trình, kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, Lở mồm long móng, Cúm gia cầm, Dại, Viêm da nổi cục… đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Báo cáo kịp thời, đầy đủ, chính xác tình hình dịch bệnh, kết quả tiêm phòng và thực hiện nghiêm công tác báo cáo tình hình dịch bệnh động vật trên Hệ thống thông tin dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS) của Cục Chăn nuôi và Thú y - Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Tổ chức tốt công tác thông tin, tuyên truyền đối với chủ vật nuôi và cộng đồng về nguy cơ, tác hại của dịch bệnh nguy hiểm trên vật nuôi; hướng dẫn người chăn nuôi tăng cường áp dụng các biện pháp vệ sinh phòng bệnh cho đàn vật nuôi; tiêm vắc xin và lợi ích của việc tiêm vắc xin; xây dựng cơ sở, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh; chủ động xử lý dứt điểm khi dịch bệnh mới được phát hiện.

Thành lập các đoàn công tác tố chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch bệnh động vật, đặc biệt kiểm tra, chấn chỉnh công tác tiêm phòng của địa phương, chủ động giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh…

Tại tỉnh Bắc Kạn, theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính từ đầu năm 2025 đến ngày 21/2/2025, trên địa bàn tỉnh phát sinh ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi tại 12 hộ, 7 thôn, 5 xã với số lợn mắc bệnh, chết tiêu hủy là 66 con tương đương khối lượng lợn tiêu hủy 1.534 kg; hiện có 2 xã Phương Viên, huyện Chợ Đồn và xã Phúc Lộc, huyện Ba Bể đã qua 21 ngày.

Đối với bệnh Lở mồm long móng, còn 2 xã trong năm 2024 đã qua 21 ngày nhưng chưa đủ điều kiện để công bố hết dịch. Các bệnh truyền nhiễm và bệnh thông thường khác gồm bệnh Viêm da nổi cục trâu bò, bệnh Dại động vật, bệnh Cúm gia cầm không có ổ dịch mới phát sinh.

Đối với bệnh Dại, tính từ đầu năm 2025 đến ngày 12/3/2025, tỉnh đã ghi nhận một ổ dịch Dại động vật tại xã Đôn Phong, huyện Bạch Thông, mặc dù bệnh Dại động vật trong năm 2024 và đầu năm 2025 đã được phát hiện sớm và khống chế kịp thời, tuy nhiên, theo nhận định của cơ quan chuyên môn, bệnh đang có nguy cơ bùng phát và có chiều hướng lây lan trên đàn chó, mới đây nhất đã xuất hiện một ca nghi mắc bệnh Dại tại thôn Khuổi Tục, xã Thuần Mang, huyện Ngân Sơn.

Trong thời gian tới, nguy cơ các loại dịch bệnh trên đàn vật nuôi tiếp tục phát sinh và lây lan là rất cao do mầm bệnh lưu hành trên đàn vật nuôi và ngoài môi trường còn khá cao, ở phạm vi rộng; tổng đàn vật nuôi lớn nhưng chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ cao; giết mổ nhỏ lẻ chiếm đa số, trong khi tỷ lệ tiêm phòng các loại vắc xin còn thấp…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Quang Nhất phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp
 Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật sáng 28/2

Để chủ động kiểm soát có hiệu quả các loại dịch bệnh nguy hiểm trên gia súc, gia cầm, các bệnh truyền lây giữa động vật và người phát sinh và lây lan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Quang Nhất  - Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh vừa tổ chức họp Ban Chỉ đạo để nắm bắt tình hình, nhanh chóng chỉ đạo, yêu cầu UBND các huyện, thành phố tập trung tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo các phương án, kế hoạch đã được duyệt, đảm bảo hiệu quả cao. Khẩn trương thực hiện ngay việc phun khử trùng, tiêu độc và vệ sinh môi trường chăn nuôi (đợt 1) trên địa bàn toàn tỉnh. Chỉ đạo phòng chuyên môn hướng dẫn người chăn nuôi áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, chủ động phòng bệnh bằng cách vệ sinh, sát trùng, tiêu độc dụng cụ chăn nuôi và môi trường chăn nuôi; chủ động giám sát nhằm phát hiện dịch bệnh động vật và báo ngay cho chính quyền địa phương hoặc cơ quan chuyên môn để có hướng xử lý kịp thời.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các địa phương đang có Dịch tả lợn Châu Phi cần tập trung xử lý dứt điểm các ổ dịch, tránh để lây lan; thực hiện triệt để các giải pháp, biện pháp chống dịch bệnh động vật theo quy định.

Đối với các địa phương chưa có dịch, địa phương có nguy cơ cao không chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống dịch bệnh; tăng cường tuyên truyền thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh; tổ chức kiểm tra, giám sát chặt chẽ công tác tái đàn; thực hiện ngay việc tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho đàn vật nuôi; chỉ đạo kiểm điểm lãnh đạo địa phương nào để xảy ra dịch bệnh do thiếu quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo dập dịch trên địa bàn; chỉ đạo các phòng, ban đơn vị liên quan thực hiện tốt công tác phối hợp khi có dịch bệnh xảy ra; cương quyết xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm trong công tác phòng, chống dịch bệnh theo quy định. Đồng thời chỉ đạo UBND cấp xã kiện toàn, bố trí cán bộ có chuyên môn phụ trách công tác thú y đảm bảo thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở…/.