Sau nhiều năm thực hiện công tác dân số - KHHGĐ, với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, đặc biệt với những đóng góp trong chương trình hoạt động của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các đoàn thể, tổ chức xã hội đối với sự phát triển của địa phương, dân số - KHHGĐ đã trở thành một trong những nội dung quan trọng và đạt được một số kết quả trong việc thực hiện chính sách dân số - KHHGĐ, thực hiện kế hoạch giảm sinh trên địa bàn huyện.

Mạng lưới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ được củng cố, kiện toàn từ huyện đến cơ sở, từng bước thực hiện nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ, đáp ứng được nhu cầu cơ bản của người sử dụng dịch vụ. Từ

 đó cung cấp các loại phương tiện tránh thai miễn phí cho các đối tượng là hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số, người dân sống ở vùng kinh tế khó khăn, đồng thời triển khai tiếp thị xã hội, xã hội hóa các phương tiện tránh thai và hàng hóa sức khỏe sinh sản để người dân dễ tiếp cận dịch vụ hơn.

Huyện tổ chức Chiến dịch cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ tại xã Vũ Muộn

Hằng năm, huyện đã tổ chức các đợt Chiến dịch tuyên truyền vận động lồng ghép với cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ đến các xã khó khăn, xã có mức sinh cao, góp phần làm tăng tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại và giảm tỷ lệ viêm nhiễm đường sinh sản, giảm tỷ lệ phụ nữ mang thai ngoài ý muốn…

Quy mô về dân số của huyện Bạch Thông được giữ mức tương đối ổn định, dân số trung bình năm 2009 là 30.260 người, năm 2019 là 33.433 người, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên hằng năm ở mức 0,83%. Thực hiện việc đẩy mạnh kế hoạch hóa gia đình nên mức sinh đã giảm nhiều đạt mức sinh thay thế từ năm 2009 và duy trì đến nay ở mức 2,09 con/phụ nữ. Sinh đẻ từ hành vi mang tính tự nhiên, bản năng đã chuyển sang sinh đẻ có kế hoạch, văn minh. Tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại của huyện đạt ở mức 68,9% năm 2020.

Tuy nhiên, Chương trình KHHGĐ trên địa bàn huyện đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Mặc dù mức sinh đã đạt được mức sinh thay thế nhưng mức sinh còn biến động khó lường, vẫn còn xã có mức sinh cao, nhu cầu phương tiện tránh thai vẫn tiếp tục tăng do số phụ nữ 15 - 49 tuổi vẫn tiếp tục gia tăng; tình trạng phá thai còn nhiều, cặp vợ chồng vô sinh nguyên phát và thứ phát còn cao và có xu hướng tăng; nhu cầu tránh thai chưa đáp ứng vẫn còn cao, nhất là nhóm vị thành niên, thanh niên, nhóm đi lao động ở ngoài tỉnh ảnh hưởng đến việc cải thiện sức khỏe bà mẹ, trẻ em và hạnh phúc gia đình.

Bên cạnh đó, thị trường phương tiện tránh thai chậm phát triển, chủ yếu là cung cấp viên uống tránh thai và bao cao su. Mặc dù Nhà nước đã ban hành các chính sách khuyến khích, phát triển xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai nhưng mức độ phát triển còn chậm, chưa đáp ứng được nhu cầu theo phân đoạn thị trường ngày càng đa dạng của từng nhóm đối tượng.

Nhằm giải quyết những vấn đề nêu trên, căn cứ Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ KHHGĐ đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn của UBND tỉnh, UBND huyện Bạch Thông đã ban bành Kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện trên địa bàn. Theo đó, Bạch Thông phấn đấu 100% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được thuận tiện trong việc tiếp cận với các biện pháp tránh thai hiện đại, dự phòng vô sinh tại cộng đồng. Tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ áp dụng các biện pháp tránh thai đạt 69% năm 2025 và đạt 71% vào năm 2030. Trên 95% cấp xã tiếp tục triển khai cung ứng các biện pháp tránh thai phi lâm sàng (thuốc uống và bao cao su tránh thai) thông qua trạm y tế cấp xã và đội ngũ nhân viên y tế thôn bản - cộng tác viên dân số thôn bản, tổ phố vào năm 2025 và đạt 100% vào năm 2030. 78,6% trạm y tế cấp xã đủ khả năng cung cấp các biện pháp tránh thai như đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai theo quy định vào năm 2025 và đạt 95% vào năm 2030. Trên 95% xã, thị trấn thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động người dân thực hiện KHHGĐ; sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, hệ lụy của phá thai nhất là đối với vị thành niên thanh niên và nghiêm cấm việc phá thai do lựa chọn giới tính thai nhi…

Để đạt được mục tiêu trên, huyện đề ra 4 giải pháp lớn: Hoàn thiện cơ chế chính sách về cung cấp dịch vụ KHHGĐ tại địa phương; tuyên truyền, vận động thay đổi hành vi; phát triển mạng lưới dịch vụ KHHGĐ và đẩy mạnh xã hội hóa, huy động nguồn lực thực hiện Chương trình.

KHHGĐ là biện pháp chủ yếu để điều chỉnh mức sinh, góp phần bảo đảm cuộc sống no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Điều chỉnh mức sinh trong bối cảnh mức sinh chênh lệch giữa các vùng, đối tượng cần “tập trung vận động sinh ít con hơn ở vùng, đối tượng có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp”. Như vậy, KHHGĐ không chỉ để điều chỉnh mức sinh mà còn giúp người dân thực hiện biện pháp tránh thai để tránh mang thai ngoài ý muốn, dự phòng vô sinh, giảm phá thai, giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ, trẻ em có liên quan đến thai sản, cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn huyện./.