Vườn thuốc nam Trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai, thành phố Bắc Kạn cung cấp nhiều cây thuốc quý

Mặc dù trên địa bàn tỉnh chưa có Bệnh viện Y học cổ truyền - Phục hồi chức năng song hệ thống khám chữa bệnh bằng y dược cổ truyền càng được củng cố và hoàn thiện. Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã có khoa y học cổ truyền với 50 giường bệnh; Trung tâm Y tế các huyện, thành phố có khoa y học cổ truyền - phục hồi chức năng; 108 trạm y tế xã bố trí cán bộ y học cổ truyền, phục vụ cho hoạt động khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền kết hợp y học hiện đại.

Trong lĩnh vực y tế ngoài công lập, Bắc Kạn hiện chưa có bệnh viện, cơ sở điều dưỡng phục hồi chức năng tư nhân. Trên địa bàn tỉnh có 11 phòng y học cổ truyền - phục hồi chức năng chẩn trị đang hoạt động, góp phần cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng các phương pháp cổ truyền.

Về nhân lực, toàn tỉnh hiện có 96 công chức, viên chức thực hiện công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền, trong đó có 21 số bác sĩ y học cổ truyền, 79 y sĩ y học cổ truyền/y sĩ đa khoa định hướng y học cổ truyền và 1 kỹ thuật viên y học cổ truyền. Hằng năm, ngành Y tế đều xây dựng kế hoạch tuyển dụng viên chức, bố trí chỉ tiêu cho lĩnh vực y học cổ truyền, đồng thời, cử viên chức tham gia đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn và chuyển giao kỹ thuật y học cổ truyền.

Trong công tác nghiên cứu khoa học, từ năm 2019 đến nay, tỉnh Bắc Kạn đã nghiệm thu và ứng dụng đề tài "Nghiên cứu một số giải pháp nâng cao chất lượng sử dụng vườn thuốc nam tại các trạm y tế xã của tỉnh Bắc Kạn". Kết quả nghiên cứu góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh bảo tồn và phát triển y học cổ truyền tại địa phương.

Việc kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại tại Bắc Kạn đang dần được thúc đẩy, nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân.

Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và Nhân dân về vai trò quan trọng của y dược cổ truyền đã có những chuyển biến rõ rệt. Chủ trương, chính sách của Đảng và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về phát triển y dược cổ truyền đã được triển khai đầy đủ. Ngành Y tế và Hội Đông y các cấp tăng cường hướng dẫn viên chức y tế, hội viên Đông y thực hiện đúng quy định trong khám, chữa bệnh. Cán bộ y tế tuyến xã cùng hội viên Hội Đông y tích cực tuyên truyền, giới thiệu cho Nhân dân về các loại cây thuốc dân gian như cây chữa cảm cúm, ho, sốt, góp phần bảo tồn và phát huy nguồn dược liệu quý. Bên cạnh đó, các chương trình, dự án phát triển y dược cổ truyền đã được đưa vào nghị quyết của các cấp ủy, HĐND và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của UBND các cấp.

Cùng với đó, nhiều giải pháp đã được tỉnh triển khai để phát triển dược liệu theo hướng bền vững. Chương trình "Mỗi xã, phường một sản phẩm" (OCOP) đã tạo điều kiện cho nhiều hợp tác xã triển khai dự án liên kết nuôi trồng, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dược liệu. Nhiều sản phẩm như curcumin từ củ nghệ, trà hoa vàng, cà gai leo, mướp đắng rừng, quế, giảo cổ lam đã được sản xuất và đưa vào thị trường. Ngoài ra, nhiều dự án trồng dược liệu quy mô lớn đã được triển khai, góp phần phát triển kinh tế và giữ gìn nguồn dược liệu quý.

Y dược cổ truyền là một phần quan trọng trong nền y học, góp phần không nhỏ vào công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, lĩnh vực này vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế cần được khắc phục. Hiện nay, công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về y dược cổ truyền chưa được triển khai thường xuyên và liên tục. Việc kết hợp giữa y dược cổ truyền với y dược hiện đại vẫn chưa thực sự hiệu quả. Các mô hình hay, cách làm hiệu quả trong thực tiễn chưa được nhân rộng. Công tác xã hội hóa, hợp tác quốc tế về y dược cổ truyền chưa được chú trọng.

Bên cạnh đó, hệ thống tổ chức bộ máy công tác y học cổ truyền chưa được thiết lập đầy đủ. Hoạt động của Hội Đông y còn hạn chế. Nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn về y dược cổ truyền còn thiếu, khiến cho chất lượng dịch vụ y tế bằng y dược cổ truyền chưa đảm bảo, gặp nhiều khó khăn trong thực hiện quy chế chuyên môn cũng như chính sách bảo hiểm y tế. Hiện nay, các cơ sở khám, chữa bệnh bằng đông y còn ít, phân bố không đồng đều. Hầu hết các phòng chẩn trị y dược cổ truyền tư nhân có quy mô nhỏ, phạm vi chuyên môn kỹ thuật hẹp, chất lượng hoạt động chưa cao.

Cùng với đó, điều kiện hoạt động của Hội Đông y các cấp còn nhiều khó khăn do thiếu trụ sở, trang thiết bị và kinh phí. Công tác nghiên cứu khoa học về y dược cổ truyền còn hạn chế, nhiều bài thuốc hay, vị thuốc quý trong dân gian, đặc biệt là trong đồng bào dân tộc thiểu số chưa được bảo tồn và kế thừa. Công tác khảo sát, quy hoạch nguồn dược liệu chưa thực sự hiệu quả, chưa thu hút được doanh nghiệp đầu tư vào nuôi trồng, chế biến dược liệu đông y. Nhận thức về đầu tư phát triển dược liệu của một số người dân vẫn còn hạn chế, sản xuất theo hướng nhỏ lẻ, manh mún, tự phát. Điều này làm ảnh hưởng đến việc phát triển bền vững ngành dược liệu.

Trước thực tế đó, ngành Y tế xác định cần tiếp tục phát triển toàn diện y dược cổ truyền, tăng cường kết hợp với y dược hiện đại nhằm bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Trong thời gian tới, Ngành sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về thuốc và phương pháp điều trị của y dược cổ truyền để người dân hiểu rõ hơn về tác dụng, hiệu quả của lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, công tác nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ vào y dược cổ truyền sẽ được chú trọng. Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế phục vụ cho điều trị y dược cổ truyền sẽ được đầu tư, nâng cấp. Các bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh y dược cổ truyền - phục hồi chức năng ngoài công lập cũng sẽ được khuyến khích thành lập. Việc đào tạo nguồn nhân lực y dược cổ truyền sẽ được tăng cường nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Ngoài ra, ngành Y tế cũng sẽ đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng thuốc nam, thuốc dân gian và thuốc gia truyền để sản xuất quy mô lớn, phục vụ nhu cầu trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Với những giải pháp đồng bộ, sự quan tâm đầu tư đúng mức, y dược cổ truyền sẽ ngày càng phát triển, đóng góp tích cực vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân./.