Hiện nay, hệ thống lưới điện quốc gia được đầu tư xây dựng đến 100% trung tâm các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. (Ảnh: Nhân viên Điện lực hướng dẫn người dân đảm bảo an toàn hành lang lưới điện tại xã Bộc Bố, huyện Pác Nặm

Tại tỉnh Bắc Kạn, nguồn năng lượng được khai thác, sử dụng chủ yếu là điện lưới quốc gia, thủy điện nhỏ và xăng, dầu, khí hóa lỏng (LPG); các nguồn năng lượng khác như gió, sinh khối, năng lượng mặt trời… thời điểm trước chưa có trong quy hoạch để thu hút đầu tư, khai thác.

Thực hiện Chiến lược phát triển năng lượng, ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 55-NQ/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức hội nghị học tập quán triệt, triển khai trực tiếp đến cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh và trực tuyến đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động các sở, ban, ngành và địa phương trong toàn tỉnh. 

Những năm gần đây, hệ thống năng lượng của tỉnh được đầu tư phát triển tương đối nhanh và bền vững, phục vụ sản xuất kinh doanh, nhu cầu sử dụng của Nhân dân. Trong đó, hệ thống lưới điện quốc gia được đầu tư xây dựng đến 100% trung tâm các xã, phường, thị trấn với tỷ lệ 97,68% hộ dân được sử dụng đảm bảo cung ứng điện an toàn, ổn định. Sản lượng điện tiêu thụ năm 2022 đạt 266,91 triệu kWh, tăng 44,12 triệu kWh so với năm 2020.

Hệ thống phân phối, cung cấp khí dầu mỏ hóa lỏng, xăng dầu được đầu tư xây dựng phủ hết các huyện, thành phố và cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh; hệ thống năng lượng có tính liên kết, dự phòng phù hợp và các yêu cầu bảo vệ môi trường sinh thái. Hiện nay, toàn tỉnh có 1 trạm nạp LPG vào chai, 2 thương nhân kinh doanh mua bán LPG và 146 cửa hàng kinh doanh LPG chai, trong đó lượng hàng dự trữ, cung ứng phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong một tháng khoảng 420 tấn gas các loại, cơ bản đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Theo quy hoạch được duyệt, trên địa bàn tỉnh có 18 dự án thủy điện với tổng công suất 90 MW, trong đó có 5 dự án đã vận hành phát điện, 9 dự án đã cấp chủ trương đầu tư. Các dự án thủy điện đang vận hành phát điện ổn định, bổ sung vào nguồn điện lưới quốc gia; sản lượng điện phát ra năm 2022 đạt 65,78 triệu kWh, chiếm 25% sản lượng điện toàn tỉnh. Năm 2022, các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh đã nộp ngân sách nhà nước 16,48 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm cho người lao động, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Ngoài ra, tỉnh đã rà soát, báo cáo Bộ Công Thương bổ sung 11 dự án vào Quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ toàn quốc trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn với tổng công suất 59,4 MW.

Qua khảo sát, nghiên cứu, nhận thấy địa phương có tiềm năng về thủy năng, năng lượng gió, năng lượng sinh khối, năng lượng mặt trời phục vụ cho phát triển năng lượng, tỉnh Bắc Kạn đã báo cáo Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đưa vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với tổng công suất được phê duyệt là 3.000,24 MW, trong đó điện gió công suất 2.679 MW, điện sinh khối công suất 220 MW, điện mặt trời công suất 100 MW và điện rác công suất 1,24MW - Đây là nguồn năng lượng tái tạo tiềm năng của tỉnh để kêu gọi đầu tư trong thời gian tới. Đồng thời, bổ sung vào Quy hoạch tỉnh Bắc Kạn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 để khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên nhằm bổ sung nguồn năng lượng tái tạo của tỉnh vào hệ thống điện lưới quốc gia, đóng góp một phần vào việc thay thế nguồn năng lượng hoá thạch, gắn với công tác bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế tuần hoàn.

Thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030, hằng năm, tỉnh Bắc Kạn đều thực hiện rà soát các cơ sở sản xuất, tiêu thụ năng lượng lớn, lập danh sách báo cáo Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm để theo dõi, giám sát bắt buộc triển khai áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn, biệp pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Việc cải tiến dây truyền sản xuất, thay thế dần các thiết bị lạc hậu đã được các cơ sở sản xuất, kinh doanh quan tâm thực hiện. Cùng với đó, tỉnh đã triển khai các biện pháp tiết kiệm điện như thực hiện mua sắm trang thiết bị điện theo quy định; vận động Nhân dân thực hiện tiết kiệm điện; khuyến khích các hộ gia đình sử dụng thiết bị năng lượng mặt trời, lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà phục vụ gia đình …

Nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời phục vụ gia đình, góp phần tiết kiệm điện

Theo báo cáo của Tỉnh ủy Bắc Kạn, mặc dù đã được quan tâm phát triển nhưng hệ thống lưới điện của tỉnh chưa phủ khắp đến hết các thôn bản, hiện còn trên 3.000 hộ dân thuộc 117 thôn, bản, nhóm hộ trên toàn tỉnh chưa được sử dụng điện lưới quốc gia. Việc bổ sung quy hoạch các nguồn năng lượng tái tạo có tiềm năng như năng lượng gió, sinh khối, năng lượng mặt trời tại tỉnh chưa kịp thời nên trong thời gian qua chưa có dự án năng lượng tái tạo được đầu tư xây dựng. Nhu cầu sử dụng năng lượng chưa phát triển, nhất là phân ngành điện, vì vậy, việc đầu tư xây dựng thường chậm hơn với tiến độ thời gian quy hoạch được duyệt…

Trước những khó khăn, hạn chế trong phát triển năng lượng tại địa phương, tỉnh Bắc Kạn đã kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan nhiều nội dung để tháo gỡ. Theo đó, tỉnh Bắc Kạn kiến nghị Quốc hội xem xét sửa đổi Luật Điện lực, trong đó bổ sung các nội dung quy định về phát triển năng lượng tái tạo cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Kiến nghị Chính phủ bố trí nguồn vốn từ ngân sách Trung ương thực hiện Dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2021 - 2025 để hoàn thành mục tiêu Dự án tại Quyết định số 1740/QĐ-TTg ngày 13/12/2018 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 3131/QĐ-BCT ngày 27/7/2016 của Bộ Công Thương…/.